1 Kor 4, 6-15

Błogosławimy, gdy nam złorzeczą, znosimy, gdy nas prześladują; dobrym słowem odpowiadamy, gdy nas spotwarzają. (1 Kor 4, 12-13)

Kiedy nam złorzeczą, prześladują nas i spotwarzają... błogosławimy, znosimy i odpowiadamy dobrym słowem. Niby wiadomo, że Paweł kieruje swoją mowę (dziś powiedzielibyśmy coaching) również do mnie, chrześcijanina z przyszłości. A jednak pokusa, by wskazówki sprzed prawie dwóch tysięcy lat traktować historycznie, jest silna – zwłaszcza w momentach, „kiedy spotwarzają”. „Staliśmy się jakby śmieciem tego świata” – puentuje jeszcze Apostoł. Jakby dawał mi do zrozumienia: pora na decyzję. Błogosławić czy wybrać inne rozwiązanie: kontratakować, protestować w imię prawdy? W imię prawdy, bo przecież „prawda nas wyzwoli”. Chyba że ktoś zastawi na siebie pułapkę... Bo miłość, która – jak dowiadujemy się od św. Pawła w tym samym liście, tylko kilka rozdziałów dalej – „wszystko znosi” i „nigdy nie ustaje”, bywa czasem mylona z potrzebą natychmiastowego wyrażenia poglądów i emocji (a może lepiej: emocji poglądów). 
Jak nie ulec tej pokusie? – to pytanie kieruję do świętych mistrzów z ostatniej ławki. Jest wśród nich Karol de Foucauld, który na początku ubiegłego stulecia zdecydował się na życie w ubóstwie i ukryciu. I milczeniu. Może dlatego nie odpowiada na moje pytanie. Za to słucha, co do powiedzenia w tej sprawie ma Mistrz. A Mistrz mówi: „Uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem”. (Mt 11, 29)

Łk 6,1-5

W pewien szabat Jezus przechodził wśród zbóż, a uczniowie zrywali kłosy i jedli, wykruszając ziarna rękami. Niektórzy zaś z faryzeuszów mówili: «Czemu czynicie to, czego nie wolno w szabat?»

Wtedy Jezus, odpowiadając im, rzekł: «Nawet tego nie czytaliście, co uczynił Dawid, gdy poczuł głód, on i jego ludzie? Jak wszedł do domu Bożego i wziąwszy chleby pokładne, sam jadł i dał swoim ludziom? Chociaż samym tylko kapłanom wolno je spożywać».

I dodał: «Syn Człowieczy jest Panem także szabatu».

Jest Panem szabatu…(Łk 6,5)

Bóg – On wymyślił, stworzył i ustanowił m.in. szabat. Wyznaczył jego cel, pokazał, jakie prawa nim rządzą, według jakich mechanizmów ten czas funkcjonuje i spełnia swoje zadanie. Korzystanie z tego czasu jest właściwe, gdy jest zgodne z zasadami ustalonymi przez Boga – inaczej czas ten nie sprawia w nas tego, co powinien sprawić. Porządek ten to: przebywanie z Bogiem, przyjmowanie Go w siebie (uświęcenie), kontemplacja stworzenia, doświadczanie odpoczynku w Nim. Bóg podarował nam czas świętowania z miłości do nas.

Kogo dzisiaj wspomina Kościół? Na pierwszy rzut oka postać zwyczajną, która niczym specjalnym nie wyróżnia się z tłumu innych. To urodzony w Cieszynie, w roku 1584 młody szlachcic lub może, jak widzą to najnowsze badania historyków, mieszczanin. Tak czy inaczej z aspiracjami, bo młodzieniec wyjechał do Wiednia i tam pobierał nauki w kolegium jezuickim. Przyjęto go nawet do Sodalicji Mariańskiej, które to wyróżnienie spotykało wówczas tylko najlepszych uczniów. W roku 1603 wstąpił do nowicjatu ojców jezuitów w Brnie. Po odbyciu gruntownej formacji, łącznie z praktyką w kolegium oraz studiami filozoficznymi i teologicznymi w Pradze, przyjął święcenia kapłańskie w roku 1614. Przez kilka lat zajmował się pracą duszpasterską i pełnił funkcję rektora bursy dla ubogich. I tak posługa naszego dzisiejszego patrona mogłaby trwać bez większych zaburzeń, ale też i dokonań do późnej starości, gdyby... No właśnie, gdyby czasy, w których przyszło mu żyć, nie były wyjątkowo niespokojne. Oto po reformacji i kontrreformacji przyszedł bowiem w Europie czas na próbę sił, w której linię podziałów wyznaczała wiara.  Władcy protestanccy coraz mocniej burzyli się przeciwko potędze katolickich Habsburgów, reprezentowanych przez trony Austrii i Hiszpanii. Kiedy zaś w roku 1618 napięcie w stosunkach między tronami sięgnęło zenitu, wybuchła krwawa religijna wojna trzydziestoletnia, a nasz dzisiejszy święty przebywający wtedy na terenie Czech stał się z dnia na dzień intruzem, jako katolik i jezuita. Nie wyrzucono go przez okno, niczym namiestników katolickiego cesarza w Pradze, ale i tak musiał ratować się ucieczką na Węgry. Stamtąd razem z innym jezuitą, Stefanem Pongraczem, i księdzem kanonikiem Markiem Križem udał się do Koszyc, gdzie zostały im powierzone obowiązki wojskowych kapelanów. Ale  i ta służba nie trwała długo, bo miasto zostało szybko zajęte przez oddziały księcia Siedmiogrodu Jerzego Rakoczego, sprzymierzonego ze stronnictwem antyhabsburskim. Co więc stało się wtedy z naszym Bogu ducha winnym kapłanem i zakonnikiem? Otóż kiedy wojska Rakoczego zajęły Koszyce, padła za strony tamtejszego protestanckiego pastora sugestia wymordowania wszystkich katolików w mieście. Ostatecznie stanęło na tym, by w ich imieniu stracić tylko kapłanów, którzy zostali ujęci – a byli to Pongracz, Križ i właśnie nasz dzisiejszy patron. Ponieważ wojenne emocje nie sprzyjały okazywaniu litości nawet braciom w Chrystusie, dlatego ich śmierć była długa i bolesna, a ciała trafiły po wszystkim do miejskiej kloaki. Gdy jednak nastał świt 8 września 1619 roku, oprawcy ani pastor nie zostali przyjęci z otwartymi dłońmi przez koszyckich mieszczan. Okazało się bowiem, że dokonana nocą zbrodnia połączyła w słusznym gniewie tak katolików, jak i protestantów. Dzięki tej współpracy ponad wojennymi podziałami, ciała wszystkich trzech kapłanów zostały godnie pochowane w posiadłości koło Koszyc. Liczne łaski i cuda, które zaczęły się jednak dokonywać za wstawiennictwem owych męczenników, sprawiły że nasz zwyczajny duszpasterz, który wytrwał przy Chrystusie aż do śmierci, wspominany jest dzisiaj jako święty. O kogo chodzi?  O św. Melchiora Grodzieckiego i jego towarzyszy.

Zobacz cykl audycji Radia eM:

• NA POCZĄTKU BYŁO SŁOWO  
• ŚWIĘCI Z NIEBA ŚCIĄGNIĘCI