Gruba niekonsekwencja

PiS w kampanii wyborczej zapowiadał kilka mocnych zmian. Program 500 złotych na dziecko, obniżenie wieku emerytalnego, podniesienie kwoty wolnej od podatku i podatek od hipermarketów. Nie chcę dyskutować nad sensownością tych projektów, tylko nad reakcją mediów.

Otóż obniżenie wieku emerytalnego to zdaniem większości tragiczny w skutkach błąd, bo… w budżecie zabraknie pieniędzy na wypłatę emerytur. Wiadomo, coraz dłużej żyjemy, coraz mniej dzieci mamy. Problem zostałby rozwiązany, gdyby dzieci rodziło się więcej. I jak rozumiem, temu ma służyć program prorodzinny, którego elementem jest kwota 500 złotych na dziecko. No ale i tutaj komentarze są negatywne. Bo… w budżecie zabraknie pieniędzy.

O to, jak wydawać pieniądze budżetowe, zawsze będzie toczył się spór. Ale naiwnie, i niestety coraz ciszej, marzę sobie, że ten spór będzie opierał się na argumentach, a nie na politycznych sympatiach czy antypatiach. W przypadku programu 500 złotych na dziecko ci, którzy mówili o konieczności inwestowania w rodzinę, i ci, którzy biadolili na obniżenie wieku emerytalnego, gdzieś znikają. Pojawiają się inni eksperci, tym razem nastawieni bardzo liberalnie. Twierdzą oni, że najlepszą inwestycją w rodzinę jest pozostawienie jej jak największej kwoty pieniędzy. Tymczasem dopłata 500 złotych na dziecko oznacza, że komu innemu trzeba te pieniądze odebrać. Ale – uwaga – tutaj pojawia się kolejny projekt, a mianowicie zwiększenia kwoty wolnej od podatku. I oto mamy kolejną zmianę garnituru ekspertów. Ta propozycja ewidentnie pozostawiłaby w kieszeniach, szczególnie tych najbiedniejszych, większą kwotę pieniędzy. A skoro tak, usatysfakcjonowani powinni być liberalni komentatorzy, którzy krytykowali 500 złotych na dziecko. Ale zwiększenie kwoty wolnej od podatku komentuje już kto inny. Komentuje negatywnie, bo… w budżecie zabraknie pieniędzy. Trudno powiedzieć, czy zwiększenie kwoty wolnej od podatku spowoduje zmniejszenie dochodów budżetu (przecież te pieniądze zostaną wydane, a wydawanie powoduje wpływy do budżetu), ale do tego poziomu dyskusji w zasadzie nie dochodzi.

Komentatorzy i dziennikarze często poprzestają na stwierdzeniu „nie da się”, „to szaleństwo”, „to nas zrujnuje”, i tym podobnych. Oczywiście dyskusji by nie było, gdyby udało się zwiększyć dochody kasy państwa, i tutaj pojawia się kolejny pomysł, a mianowicie opodatkowanie sklepów wielkopowierzchniowych. Te działają na nieporównywalnie lepszych warunkach niż konkurujące z nimi sklepy małe czy o średniej powierzchni. Rząd chce zrównać obciążenia podatkowe dla wszystkich sklepów. Zastanawia się też nad opodatkowaniem transakcji bankowych. Ale – już po raz kolejny – i to okazuje się fatalnym pomysłem.

Czy tylko ja widzę w tych komentarzach grubą niekonsekwencję?

Co jest za to pomysłem dobrym? Trudne pytanie, bo jak widać, zależy od tego, komu i kto je zada.

A tak poza tą dyskusją, chcąc być uczciwym wobec Czytających, uważam dawanie 500 złotych na dziecko za zły pomysł. Jestem zdania, że są znacznie lepsze sposoby na wspieranie (także finansowe) rodzin.

Dobrym i do jak najszybszego przeprowadzenia jest zwiększanie kwoty wolnej od podatku. Podatki dla supermarketów? System podatkowy powinien być tak stworzony, by wszystkie podmioty nim objęte miały równe szanse na rozwój. System podatkowy w Polsce taki nie jest.

A co z wiekiem emerytalnym? Decyzja zarówno o tym, kiedy iść na emeryturę, jak i o tym, kiedy do szkoły puścić dziecko, powinna należeć do zainteresowanych (w przypadku dzieci do rodziców). I żadnemu urzędnikowi nic do tego. Ta decyzja powinna być podejmowana ze świadomością jej konsekwencji. Mam przeczucie, że gdy wybór wieku emerytalnego oddamy obywatelom, w przeważającej większości będą oni chcieli pracować jak najdłużej. No ale takich analiz (choć istnieją!) nie uświadczysz w większości dyskusji.