Aleksander Bańka
Nowa posługa w Kościele?
Nie o szkolnych katechetów tu chodzi, ale o katechistów – o ustanowioną przez papieża Franciszka specjalnym listem w formie Motu proprio posługę świeckich katechetów powołanych do przekazywania wiary i nauczania w podejmowanym przez Kościół dziele ewangelizacji oraz formacji. Decyzja Papieża z jednej strony niewątpliwie wzmacnia rolę świeckich w Kościele, odwołując się zresztą do starożytnej eklezjalnej tradycji. Z drugiej jednak – rodzi wiele pytań co do wymagań i sposobu, w jaki owa posługa miałaby być realizowana.
Katolickie piekiełko
Możemy tworzyć nowe, piękne duszpasterskie programy, spotykać się, debatować, i analizować podstawy kościelnego kryzysu. Możemy prognozować dalsze kierunki zmian i generować coraz to nowe fantastyczne pomysły na zatrzymanie odpływu wiernych i przyciągnięcie do Kościoła młodych. Daremnie. Problem nie tkwi w tym, czego jeszcze nie zrobiliśmy, ale w tym, co już od dawna praktykujemy jako nasze osobiste, troskliwie pielęgnowane katolickie antyświadectwo.
Czy potrzebujemy polskiej drogi synodalnej w Kościele?
Dla wielu brzmi to groźnie, niemal złowieszczo. Budzi uzasadnione podejrzenia, że już samo stawianie tego rodzaju pytań jest jakąś próbą przemycenia do Polski niemieckich wzorców kościelnej reformy. A ta w oczach niektórych jawi się raczej jako przejaw modernizmu i ostatecznego upadku katolickiej ortodoksji. Czy jednak stawiając pytanie o konieczność reform w polskim Kościele, nieuchronnie musimy powielać model niemieckiej drogi synodalnej?
Covidowa (nie)odpowiedzialność
Pandemia koronawirusa to nie tylko choroba, śmierć lub rozmaite powikłania, z którymi zmagać się musi spora część ozdrowieńców. To nie tylko dramaty finansowe, życiowe, utrata pracy, izolacja, alienacja i rozpad relacji międzyludzkich, a także frustracja – zwłaszcza wielu spośród tych, którzy w aktualnym kryzysie dostrzegają także winę zarządzających systemem społecznym decydentów. Pandemia to również rodząca głębokie poczucie bezradności niepewność. I może właśnie ona sprawia, że radykalnie polaryzują się nie tylko opinie ale i postawy – tak bardzo, że przyszłe skutki wytworzonej przez nie międzyludzkiej wrogości już dziś są trudne do przewidzenia i opisania.
Chłopcy, przestańcie, bo się źle bawicie
Pierwsza wiadomość, którą od niej otrzymałem, brzmiała: „Olku, leżę z Covidem w szpitalu. Jest ciężko. Potrzebuję modlitwy z mocą”. Zaraz odpisałem, że pamiętam, że będę się modlił, żeby trzymała się dzielnie. Druga wiadomość przyszła kilka dni później: „Olku, jest źle. Proś św. Szarbela. Tracę nadzieję”. Modliłem się i prosiłem. Jednak trzy dni później to ja napisałem do niej z pytaniem, jak się czuje. Nie odpowiedziała. I już nie odpowie. Dzień później przyszła wiadomość o jej śmierci. Nie na choroby towarzyszące, nie na dziwną postać grypy albo na ostrą postać światowego spisku rządzących. Miała czterdzieści sześć lat. Zmarła na COVID-19.
Druga fala zgorszenia w Kościele
Gdy na moim facebookowym profilu zamieściłem komentarz do wstrząsających wydarzeń, które w latach 1996–2000 miały miejsce w dominikańskim duszpasterstwie akademickim we Wrocławiu, w ciągu dwóch godzin odezwały się do mnie trzy kobiety. Dwie z nich to ofiary nadużyć seksualnych ze strony księży. Trzecia w tamtym czasie formowała się u wrocławskich dominikanów.
Przypadki pewnego heretyka
Dziś z pewnością przylgnęłaby do niego łatka nowinkarza, progresisty i modernisty. Choć był jednym z najwybitniejszych myślicieli wczesnego chrześcijaństwa, wielu woli nazywać go heretykiem. W czasach gdy kościelni myśliciele pokroju Tertuliana czy egipskiego biskupa Teofila przestrzegali przed jakimkolwiek brataniem się chrześcijaństwa z filozofią grecką, traktując ją jako źródło intelektualnej deprawacji, pogańskiego zwiedzenia i siedlisko błędu, on zbudował pierwszy całościowy system wczesnochrześcijańskiej teologii czerpiący obficie z dorobku myśli greckiej. Co więcej, pierwotny Kościół miał odwagę pójść tym tropem.
Kto naprawdę „protestantyzuje” Kościół?
Często zarzuca się katolickim wspólnotom charyzmatycznym, że „protestantyzują” Kościół. Padają argumenty, że inspirują się amerykańskim ruchem zielonoświątkowym, że kładą zbyt duży nacisk na emocje w modlitwie, głoszą hurraoptymistyczną teologię uzdrowienia, czy nie przestrzegają przepisów liturgicznych. Problem w tym, że wiele tego rodzaju zarzutów – i to w formie zdecydowanie bardzie agresywnej – płynie ze strony osób i środowisk, których związek z Kościołek katolickim staje się coraz bardziej skomplikowany. I nie chodzi bynajmniej o wymiar ustnych deklaracji, ale o postawę upartego, permanentnego negowania autorytetu i nauczania Papieża oraz pozostających z nim w jedności biskupów. To mroczne, niepokojące oblicze polskiego tradycjonalizmu coraz silniej daje o sobie znać w Kościele nad Wisłą.
Dziedzictwo szczęśliwego życia
Możemy ze wszystkich sił przekonywać dziś świat, że chrześcijaństwo to nie systemem restrykcyjnych norm i bezdusznych życiowych wymogów; że Kościół ma niezwykłą teologię i bogate duchowe dziedzictwo, z którego możemy czerpać pełnymi garściami; że bycie autentycznym uczniem Chrystusa nie wyklucza życia z rozmachem i pasją. To wszystko na nic, jeśli w odpowiedzi świat wskaże nam szare, ponure, nieszczęśliwe twarze katolików. I trzeba to przyznać: przegrywamy nie na poziomie teorii, ale praktyki – stylu życia, który z prawdziwym chrześcijaństwem ma często niewiele wspólnego.
