Archaniołowie na 12 obrazach wielkich mistrzów

„Zwiastowanie”

  Edward Burne-Jones
„Zwiastowanie”, 
olej na płótnie, 1876–1879
Galeria Lady Lever, 
Port Sunlight koło Liverpool

Archanioł Gabriel, wysłany przez Boga do Maryi, właśnie zstępuje z nieba i przekazuje Jej niezwykle ważną nowinę.

Mówi, że została wybrana, by za sprawą Ducha Świętego począć i urodzić Syna Bożego. Maryja nie patrzy na anioła, zapewne go nie widzi, a może nawet nie słyszy w sposób fizyczny. Jego słowa docierają jednak do Jej serca. Położyła rękę na piersiach i zamyślona patrzy w dal, jakby rozważając to, co dzieje się w jej duszy. Ta krótka chwila wahania, a może raczej uświadamiania sobie woli Boga, jest pilnie obserwowana przez Gabriela.

Najświętsza Dziewica stoi przy studni – bardzo często stosowanym przez malarzy symbolu maryjnym. Ma on podwójne znaczenie. Po pierwsze – przyjęcie przez Maryję woli Bożej da całej ludzkości dostęp do wody życia, po drugie – zamknięta studnia symbolizuje dziewiczość.

W tle z prawej strony widzimy wyraźnie namalowaną na ścianie płaskorzeźbę przedstawiającą wygnanie Adama i Ewy z raju. Zwraca nam na nią uwagę archanioł, pokazując ją palcem lewej ręki. W ten sposób artysta podpowiada nam, że jesteśmy świadkami początku odkupienia za grzech pierwszych rodziców. Tuż po słowach Maryi, zanotowanych w Ewangelii według św. Łukasza: „Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa!” (Łk 1,38), zostanie poczęty Ten, który swą zbawczą ofiarą przezwycięży grzech pierworodny.

Modelką, która pozowała Edwardowi Burne-Jonesowi, była Julia Prinsep Jackson, małżonka Lesliego Stephena, znanego angielskiego krytyka literackiego, historyka, filozofa i alpinisty (jako jeden z pierwszych wszedł na najwyższy szczyt Wysokich Tatr – Gerlach, od strony zachodniej). Pani Stephen była wówczas w ciąży. W roku ukończenia obrazu urodziła się córka państwa Stephen. Vanessa Bell (1879–1961) okazała się później jedną z najwybitniejszych angielskich malarek.


Ciąg dalszy na następnej stronie