Władze Warszawy sondują ideę budżetu obywatelskiego, czyli takiego, w którym pieniądze są przeznaczane na realizację projektów mieszkańców. Pilotaż prowadzony jest w Domu Kultury Śródmieście.
Niewykluczone, że będziemy chcieli wprowadzić to rozwiązanie w większej skali - powiedziała PAP zastępca rzecznika stołecznego ratusza Agnieszka Kłąb.
Idea budżetu obywatelskiego polega na zwiększeniu udziału i wpływu obywateli na finanse miasta; część pieniędzy budżetu miejskiego zarezerwowana jest na realizację projektów mieszkańców miasta, np. budowę placów zabaw czy remonty chodników. Takie rozwiązania ma już m.in. Sopot, Poznań, Elbląg; wprowadzi je także Łódź.
Warszawa nie ma budżetu obywatelskiego. Pilotażowo wprowadzany jest on natomiast w Domu Kultury Śródmieście; mieszkańcy zdecydują o podziale środków programowych w wysokości 600 tys. zł. "To pierwsza jaskółka dla Warszawy. Zobaczymy czy mieszkańcy się zaangażują, czy to rozwiązanie się sprawdzi" - powiedziała PAP Kłąb.
Ja wyjaśniła rzeczniczka Śródmieścia Urszula Majewska, prace nad budżetem obywatelskim Domu Kultury Śródmieście podzielono na trzy etapy. Najpierw mieszkańcy uczyli się zasad konstruowania budżetu, wydawania środków, wyszczególnili też priorytety działań. Teraz zostaną zgłoszone projekty, a 24 listopada odbędzie się głosowanie nad propozycjami. Powiedziała, że nad budżetem pracuje ponad 20 osób. Podkreśliła, że celowo nacisk został położony na edukację, zapoznanie się z tworzeniem budżetu, funkcjonowania jednostki.
W budżetach dzielnic na 2013 r. nie przewidziano środków na budżety obywatelskie. Rzecznicy m.in. Ochoty, Woli, Pragi Południe mówili PAP, że budżety dzielnic stanowią załączniki do budżetu miejskiego, dlatego władze dzielnic mają ograniczone możliwości dotyczące wydawania środków. Podkreślali jednak, że odbywają się konsultacje społeczne, a część środków m.in. na projekty kulturalne jest przydzielana w konkursach.
"Ochota nie jest samodzielną jednostką, ale podlega urzędowi miasta. Częścią środków możemy dysponować sami. Jeśli jest to możliwe, korzystamy z konsultacji społecznych i uzgadniamy rozwiązania" - powiedziała rzeczniczka dzielnicy Ochota Maja Gottesman.
Rzeczniczka Woli Monika Beuth-Lutyk powiedziała, że w ramach konsultacji społecznych mieszkańcy dzielnicy decydowali m.in. o przeznaczeniu wyremontowanej ul. Chłodnej. "Mieszkańcy określili, że życzą sobie, by odbywały się tam imprezy, koncerty i to zostało zrealizowane" - powiedziała Beuth-Lutyk. "Nie jest to oczywiście budżet partycypacyjny" - dodała.
Rzeczniczka Pragi-Południe Ewelina Buczyńska powiedziała, że dzielnica w konkursach rozdziela pieniądze m.in. na działania kulturalne.
Radny SLD Krystian Legierski na czwartkowej sesji Rady Warszawy bezskutecznie proponował włączyć do porządku obrad informację prezydent Warszawy nt. budżetu obywatelskiego w Warszawie. Jak wyjaśnił PAP, chciał dowiedzieć się, czy Hanna Gronkiewicz-Waltz widzi zasadność takiego budżetu, a jeśli tak, to w jakim kształcie. Zaznaczył, że jego klub jest gotowy przygotować projekt uchwały ws. wprowadzenia budżetu obywatelskiego. "Najpierw jednak chcielibyśmy poznać zdanie pani prezydent" - powiedział. Dodał, że chce, by informacja prezydent nt. budżetu obywatelskiego znalazła się na kolejnej sesji Rady Warszawy.
"Dobrze, jeśli mieszkańcy mogą decydować o swoim najbliższym otoczeniu - o chodnikach, skwerach, placach zabaw. W Warszawie jest bardzo dużo osób przyjezdnych. Budżet obywatelski mógłby sprawić, że bardziej zaangażowaliby się w sprawy Warszawy" - powiedział Legierski.
W Polsce niektóre miasta zdecydowały się na wprowadzenie budżetu obywatelskiego. W Poznaniu do zagospodarowania przez mieszkańców jest 10 mln zł; z kolei w Elblągu w 2013 r. na realizację projektów obywatelskich zarezerwowane będą 2 mln zł. Formularz dla gmin, które rozważają wdrożenie nowej formuły budżetu, przygotowało Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
Budżet partycypacyjny od wielu lat stosowany jest w wielu krajach Europy Zachodniej. Do jego najważniejszych zalet można zaliczyć: zwiększenie udziału i wpływu obywateli na finanse miasta, wzrost zaufania społeczności lokalnej do działań podejmowanych przez władze gmin, wzrost wiedzy i świadomości mieszkańców na temat możliwości finansowych miast.