Jak budować bezpieczną relację ze światem online?

Dzień Bezpiecznego Internetu to ogólnoświatowa akcja, której celem jest propagowanie wiedzy o internecie, wzmacnianie kompetencji cyfrowych oraz włączanie do debaty publicznej zagadnień bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online. 

11 lutego o godz. 10:00 w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN przy ul. Anielewicza 6 w Warszawie rozpocznie się tegoroczna Gala z okazji Dnia Bezpiecznego Internetu. Gala DBI jest okazją do zdobycia nowych kompetencji i praktycznej wiedzy w obszarze cyberbezpieczeństwa, poznania wyników badań i wniosków z prac ekspertów i ekspertek oraz usłyszenia różnorodnych perspektyw na wyzwania cyfrowego świata.  

– Internet ma niezwykłą moc oddziaływania. Dotyczy to zarówno rozwoju nowych technologii, które wpływają na życie społeczeństwa, jak i relacji, emocji i funkcjonowania mózgu na poziomie indywidualnym. W tym roku w Dniu Bezpiecznego Internetu na pierwszy plan wysuwają się zagadnienia związane z potrzebą budowania odpowiednich praktyk korzystania przez dzieci ze smartfonów. Będziemy też mówić o wyzwaniach związanych ze sztuczną inteligencją, takich jak deepfake, ale też o problematyce kontaktu dzieci ze szkodliwymi treściami, w tym patostreamingiem czy pornografią – mówi Anna Rywczyńska z Państwowego Instytutu Badawczego NASK, koordynatorka Polskiego Centrum Programu Safer Internet, który organizuje w Polsce DBI. – Kluczowe jest dla nas zarówno spojrzenie ekspertów, jak i przedstawicieli młodego pokolenia – osób, dla których chcemy tworzyć świat bezpiecznego internetu.

Gala DBI jest wydarzeniem otwartym, skierowanym do przedstawicieli oświaty, profesjonalistów pracujących z dziećmi oraz mediów. Dodatkowo w lutym i marcu 2025 realizowane będą lekcje online dla dzieci w każdym wieku, odbywać się będą również webinary dla osób z nimi pracującymi. Kluczowym elementem DBI są lokalne inicjatywy. Każdego roku rejestrowane są tysiące warsztatów, zajęć edukacyjnych, kampanii informacyjnych czy konkursów dotyczących bezpieczeństwa w internecie, organizowanych przez szkoły, organizacje pozarządowe, firmy i osoby prywatne. 

O skali problemów, z którymi stykają się nastolatki, najlepiej świadczą wyniki badań: Ponad 40% młodzieży twierdzi, że w internecie nie można odróżnić informacji prawdziwych od fałszywych, blisko połowa nastolatków (46,7%) deklaruje wysoki (13,5%) i ponadprzeciętny (33,2%) poziom ekspozycji na antyspołeczne treści w takich mediach, co czwarty nastolatek ogląda tzw. patostreamy, czyli wulgarne, obsceniczne i nacechowane przemocą widowiska lub transmisje internetowe nadawane na żywo w serwisach streamingowych, rośnie odsetek osób nastoletnich, które decydują się na spotkanie z osobą dorosłą poznaną w internecie, ponad połowa osób nastoletnich (53,7%) twierdzi, że ich rodzice nie ustalają żadnych zasad dotyczących korzystania z internetu w zakresie czasu i dostępu do treści.

Te dane z raportu NASK uzasadniają potrzebę podniesienia tematu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w sieci. 

Prawie co trzecia osoba nastoletnia (31%) wykazuje się wysokim natężeniem wskaźników problematycznego używania internetu (PUI), a osiem na sto – bardzo wysokim natężeniem. Wśród objawów PUI badacze wskazują m.in. brak kontroli nad czasem spędzanym w internecie, doświadczanie przygnębienia, niepokoju lub rozdrażnienia w momencie ograniczenia dostępu do internetu, problemy społeczne i osobiste w związku z silnym zaangażowaniem w świat wirtualny. Ponad 40% osób nastoletnich twierdzi, że brak dostępu do internetu wpłynąłby negatywnie na jakość ich życia, czyniąc je mniej satysfakcjonującym.

– Patostreamy, niechciane materiały o charakterze seksualnym, deepfake'owe materiały foto i video – to stosunkowo nowe wyzwania, które są dobrze znane młodym ludziom. Z wieloletnich doświadczeń w obszarze m.in. profilaktyki cyberprzemocy wiemy, że trafne rozpoznanie zjawiska to klucz do stworzenia odpowiednich rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo dzieciom i młodzieży – zapewnia Maciej Kępka, ekspert z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

– Dzień Bezpiecznego Internetu to przestrzeń do sygnalizowania problemów, debaty i przekrojowych analiz. Patrzymy na wyzwania cyfrowego świata z perspektywy systemowej, jak i jednostkowej. W tym roku poruszymy m.in. temat samotności w sieci czy działania mózgu w kontekście internetowego hazardu oraz szerzej: dopaminowych „strzałów", jakie zapewnia aktywność w social mediach.
 

Więcej informacji: https://www.saferinternet.pl/dbi/konferencja-dbi.html