Arka i obłok

Jak wiadomo z Biblii, lud Izraela pod górą Synaj otrzymał Dziesięć Przykazań oraz instrukcje dotyczące tego, jak ma zbudować sanktuarium, w którym będzie mieszkał sam Bóg – miało to być coś w rodzaju przenośnej świątyni, znanej pod nazwą Przybytku (tabernaculum, namiot; por. Wj 25,8-9). W Przybytku miała spocząć przede wszystkim Arka Przymierza: „Tam będę się spotykał z tobą i sponad przebłagalni i z pośrodku cherubów, które są ponad Arką Świadectwa, będę z tobą rozmawiał o wszystkich nakazach, które dam za twoim pośrednictwem Izraelitom” – mówił Bóg (Wj 25,20-22). Na Arkę i Przybytek zstępowała z nieba szekina, czyli „obłok” chwały, znak żywej obecności Boga pośród swego ludu. Gdy Izraelici walczyli z wrogami i Arka była wśród nich, zwyciężali, a gdy nie mieli Arki, przegrywali. Ostatecznie król Dawid postanowił sprowadzić Arkę na stałe do Jerozolimy. Z czasem Świątynia i Jerozolima zostały zniszczone. Zgodnie ze starożytną, żydowską tradycją prorok Jeremiasz zabrał Arkę z Jerozolimy i ukrył ją na górze Nebo, na wschód od Jordanu. „Kilku z tych, którzy mu towarzyszyli, wróciło, aby zaznaczyć drogę, ale już nie mogli jej odnaleźć. Kiedy zaś Jeremiasz dowiedział się o tym, zganił ich i powiedział: Miejsce to pozostanie nieznane, aż Bóg na powrót zgromadzi swój lud i okaże mu miłosierdzie” (2 Mch 2,6-7). Pewnego dnia zatem zaginiona Arka pojawi się znowu. W czasach Jezusa naród żydowski nadal oczekiwał na powrót zaginionej Arki. Żydzi wiedzieli, że w istniejącej za ich czasów Świątyni Jerozolimskiej brakowało dwóch kluczowych elementów – obłoku chwały i Arki Przymierza. Przedmiotem ich oczekiwania było zatem objawienie miejsca przebywania Arki i powrót obłoku chwały Bożej obecności. Obłok chwały powrócił na ziemię w chwili Zwiastowania i spoczął na Maryi. Duch Święty zstąpił na Nią, podobnie jak niegdyś Obłok chwały Pańskiej „okrywał cieniem” Przybytek.

Całe wyjątkowo dramatyczne wydarzenie, mające miejsce podczas pielgrzymki dwunastoletniego Jezusa do Jerozolimy na święto Paschy, postawiło Maryję i Józefa, jako pierwszych, wobec faktu, iż Arka Przymierza oraz obłok żywej obecności Boga znów powróciły do świątyni Pańskiej. W młodym Jezusie dostrzegli powrót Boga. Właśnie na ich oczach zaczęła się spełniać największa obietnica o ponownym zamieszkaniu Boga wśród ludzi. Szukali Go wszędzie, wśród krewnych i pątników, jak naród wybrany przez całe stulecia wypatrujący wszędzie znaków realizującej się Bożej zapowiedzi, aż odkryli Go pośród mędrców Izraela, ludzi, w których nie zatarła się nadzieja na ostateczne wkroczenie Boga w ludzkie dzieje. Szukali Go przez trzy dni, podobnie jak dawniej Arka Pańska przebywała przez „trzy miesiące” w domu Obed-Edoma, zanim została wprowadzona przez króla Dawida do Jerozolimy wśród radości i świętowania (2 Sm 6,11). Sam Jezus naprowadzał ich na odkrycie tajemnicy: „Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym, co należy do mego Ojca?”. I choć jej jeszcze do końca nie pojmowali, Maryja odtąd rozważała ją i pielęgnowała w swoim sercu. A w Maryi my wszyscy czynimy to nadal. Oto sam potężny i najświętszy Bóg zstępuje w sprawy człowieka pod postacią małego chłopca.