Prezydent Ugandy do Zachodu: Przestańcie manipulować i pouczać

W przypadku Ugandy, decyzja USA jest odpowiedzią na przyjętą przez Ugandę 29 maja 2023 r. tzw. ustawę antyhomoseksualną, wskutek czego kraj znalazł się w ogniu krytyki społeczności międzynarodowej i organizacji praw człowieka.

29 maja prezydent USA Joe Biden potępił to prawo, nazywając je „tragicznym naruszeniem powszechnych praw człowieka” oraz „najnowszym wydarzeniem w ramach alarmującej tendencji łamania praw człowieka i korupcji w Ugandzie”.

Brytyjski minister rozwoju i Afryki Andrew Mitchell określił prawo jako „głęboko dyskryminujące”.

Arcybiskup Canterbury,  Justin Welby, napisał do prymasa (anglikańskiego) Ugandy Stephena Kaziimby, w którym wyraził swój „smutek i konsternację" z powodu wsparcia Kościoła Ugandy (anglikańskiego) dla ustawy antyhomoseksualnej.

Ustawa zakłada kary za promowanie homoseksualizmu oraz akty homoseksualne, łącznie z karą śmierci za tzw. "zaostrzony homoseksualizm" czyli: gwałt na osobie tej samej płci, wykorzystanie seksualne w drodze zastraszenia lub wymuszenia, wykorzystanie osoby nieletniej oraz starszej (powyżej 75 lat), wykorzystanie osoby niepełnosprawnej (fizycznie lub psychicznie), wcześniejsze skazanie za homoseksualizm.

Promowanie homoseksualizmu zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 20 i grzywną.

Ustawa spotkała się z falą krytyki państw EU, USA, Kanady i instytucji międzynarodowych. We wrześniu Bank Światowy zawiesił pożyczki dla Ugandy. USA w ramach sankcji, nałożyły ograniczenia wizowe na niektórych ugandyjskich urzędników. Prezydent Joe Biden nakazał również dokonanie przeglądu pomocy USA dla Ugandy.

Z początkiem stycznia Uganda została usunięta z programu AGOA. Program, od czasu jego ustanowienia w 2000 r., przynosił Ugandzie znaczne korzyści.

W odpowiedzi na reakcje społeczności międzynarodowej wobec ugandyjskiej ustawy antyhomoseksualnej, prezydent Museveni skrytykował Zachód, podczas trwającej od 3 do 6 stycznia w Kampali, konferencji dla przedstawicieli państw Wspólnoty Narodów.

W czwartkowym przemówieniu skierowanym do kilkudziesięciu przedstawicieli parlamentów krajów Wspólnoty Narodów, Museveni wezwał do odrzucenia tego, co nazwał "złymi tendencjami Zachodu wobec społeczeństw odmiennych od nich".

Ugandyjski prezydent ocenił politykę Zachodu jako formę agresji, zniewalania, kolonizacji oraz pośredniej dominacji.

„Jeśli chcecie wolności, jeśli cenicie wolność, powinniście cenić wolność wszystkich. Przestańcie manipulować i pouczać społeczeństwa, które różnią się od waszego” - mówił.

Oskarżył również Zachód o wykorzystywanie postępu technologicznego do uciskania krajów wyznających inne wartości „z chciwości oraz filozoficznej, ideologicznej i strategicznej płytkości błędnie kalkulują i starają się zmonopolizować wiedzę, a także wykorzystują ją do ucisku innych”.

Reakcją Zachodu na ugandyjskie prawo i jej konsekwencjami, nie jest zaskoczony Asuman Basalirwa, inicjator ustawy, przyjętej niemal jednogłośnie przez ugandyjski parlament. „Celem ustawy było ustanowienie kompleksowego i wzmocnionego prawodawstwa w celu ochrony tradycyjnych wartości rodzinnych, naszej różnorodnej kultury, naszych wyznań (religijnych) poprzez zakazanie jakiejkolwiek formy stosunków seksualnych między osobami tej samej płci oraz promowania lub uznawania stosunków seksualnych między osobami tej samej płci” - argumentował na rzecz ustawy.

W ocenie ugandyjskiego polityka, nakładając na Ugandę sankcje, Zachód okazuje w ten sposób "preferencyjne traktowanie praw (...) a to sprawia, że ​ tracą moralny autorytet, aby atakować kraj w związku z prawem antyhomoseksualnym”.

Homoseksualizm jest traktowany jako przestępstwo w ponad 30 z 54 krajów Afryki, przy czym ugandyjskie prawo jest obecnie najsurowsze.

Obecne wydalenie Ugandy z AGOA może doprowadzić do utraty miejsc pracy przez tysiące osób i spadku wzrostu gospodarczego.

Dzięki uczestnictwu w AGOA Uganda eksportowała bezcłowo do USA głównie produkty rolne i tekstylia, przy czym ponad 80 proc. eksportu pochodziło z sektora rolnego, który zatrudnia około 72 procent siły roboczej.

Od czerwca 2022 do czerwca 2023 r. eksport z Ugandy do USA w ramach AGOA wyniósł 8,2 mln dolarów, co stanowi około 11,5 procent całkowitego eksportu Ugandy do USA w tym samym okresie, wynoszącego 70,7 mln dolarów.