Episkopat o Synodzie oraz bieżących sprawach Kościoła w Polsce (komunikat po obradach)

Po raz pierwszy w Zebraniu Plenarnym KEP uczestniczył nowy Nuncjusz Apostolski w Polsce abp Antonio Guido Filipazzi, który przekazał listy uwierzytelniające przewodniczącemu Episkopatu abp. Stanisławowi Gądeckiemu.

Podczas zebrania biskupi wysłuchali relacji delegacji Konferencji Episkopatu Polski z pierwszej rzymskiej sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. „W jedności z Papieżem Franciszkiem, postrzegają oni Synod jako ważne narzędzie odnowy Kościoła służące skuteczniejszemu wypełnianiu jego misji. Podkreślali nie tylko wielkie znaczenie dyskursu teologicznego nad synodalnością, ale także jego praktycznych i konkretnych implikacji w życiu wspólnot kościelnych” – czytamy w komunikacie. Konferencja Episkopatu Polski podejmie refleksję nad dokumentem „Kościół Synodalny w misji”.

Odnosząc się do konfliktu w Ziemi Świętej, biskupi przyznali, że ta eskalacja napełnia ich bólem. „Konflikt ten, w tak krótkim czasie, spowodował śmierć tysięcy ludzi, w tym kobiet i dzieci. Wszystkich dotkniętych skutkami wojen i konfliktów biskupi wspierają modlitwą i wołaniem do Boga o nastanie pokoju. Modlą się także za umęczony naród ukraiński” – napisali w komunikacie.

Biskupi przypomnieli, że w pierwszą niedzielę Adwentu Kościół w Polsce rozpoczyna realizację nowego programu duszpasterskiego 2023/2024 „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”. „Stanowi on odpowiedź na wskazaną przez Synod potrzebę ożywiania w Kościele wymiaru wspólnotowego oraz wezwanie do osobistego udziału w życiu i misji Kościoła” – podaje komunikat. Biskupi zapoznali się również ze stanem przygotowań do zapowiedzianego przez papieża Franciszka Roku Jubileuszowego 2025.

Podejmując temat ochrony małoletnich i bezbronnych, biskupi zapoznali się z zadaniami wynikającymi z wejścia w życie nowej ustawy, której celem jest wzmocnienie prawnej ochrony dzieci przed przemocą. „O opracowanie ogólnonarodowej strategii ochrony dzieci w Polsce Konferencja Episkopatu Polski upominała się już od dawna” – czytamy w komunikacie. Biskupi zapoznali się również ze stanem prac nad rozpoczęciem działania przez kościelny zespół niezależnych ekspertów, którego celem ma być zbadanie dramatu wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele w Polsce. Prace te koordynuje specjalny zespół powołany przy Delegacie KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. „W odpowiedzi na wystosowane przez KEP w czerwcu br. zaproszenie do zakonów męskich i żeńskich w Polsce, został on poszerzony o przedstawicieli życia konsekrowanego. W takim składzie aktualnie opracowuje cele działalności kościelnego zespołu ekspertów, które będą wyznaczały jego kompetencje i konkretny zakres działań” – podaje komunikat.

Publikujemy pełny tekst komunikatu:

Komunikat z 396. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski

396. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski odbyło się pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego na Jasnej Górze w dniach 20 i 21 listopada 2023 roku.

W Zebraniu Plenarnym po raz pierwszy uczestniczył Nuncjusz Apostolski abp Antonio Guido Filipazzi, który 5 października podjął swoje obowiązki w Warszawie. Zwracając się do biskupów wyraził radość ze spotkania z Konferencją Episkopatu „w domu i pod spojrzeniem Królowej Polski”. Przekazując na ręce przewodniczącego KEP abp. Stanisława Gądeckiego listy uwierzytelniające, pozdrowienia i błogosławieństwo Ojca Świętego Franciszka, podzielił się swoim dotychczasowym doświadczeniem w posłudze dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej.

Biskupi wysłuchali obszernej relacji delegacji Konferencji Episkopatu Polski z pierwszej rzymskiej sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. W jedności z Papieżem Franciszkiem, postrzegają oni Synod jako ważne narzędzie odnowy Kościoła służące skuteczniejszemu wypełnianiu jego misji. Podkreślali nie tylko wielkie znaczenie dyskursu teologicznego nad synodalnością, ale także jego praktycznych i konkretnych implikacji w życiu wspólnot kościelnych. Konferencja Episkopatu Polski podejmie refleksję nad dokumentem „Kościół Synodalny w misji” i będzie ją inicjować na różnych poziomach Kościoła w Polsce, zapraszając do niej wszystkich ochrzczonych. Refleksji tej powinno towarzyszyć tworzenie synodalnego stylu i kultury życia wszystkich wspólnot, od parafii poczynając, tak by stały się miejscem dawania świadectwa wiary i życia w komunii z Bogiem i ludźmi. Biskupi zachęcają wszystkich do uważnego zapoznania się z tym dokumentem, a także do praktykowania synodalności na wszystkich poziomach życia kościelnego. Jej cechą charakterystyczną jest wspólnotowe rozeznawanie tego, co Duch Święty przekazuje Kościołowi.

Z wielkim niepokojem biskupi przyglądają się trudnej sytuacji w wielu miejscach świata, zwłaszcza tam, gdzie toczą się wojny. Bólem napełnia nas eskalacja konfliktu w Ziemi Świętej. Konflikt ten, w tak krótkim czasie, spowodował śmierć tysięcy ludzi, w tym kobiet i dzieci. Wszystkich dotkniętych skutkami wojen i konfliktów biskupi wspierają modlitwą i wołaniem do Boga o nastanie pokoju. Modlą się także za umęczony naród ukraiński. Dziękują wszystkim katolickim organizacjom pomocowym, zwłaszcza Caritas, za nieustanne humanitarne wsparcie najuboższych i najbardziej cierpiących.

W pierwszą niedzielę Adwentu Kościół w Polsce rozpoczyna realizację nowego programu duszpasterskiego „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”. Stanowi on odpowiedź na wskazaną przez Synod potrzebę ożywiania w Kościele wymiaru wspólnotowego oraz wezwanie do osobistego udziału w życiu i misji Kościoła. Biskupi zachęcają duszpasterzy i wiernych do realizacji tych celów poprzez synodalne „podążanie razem” i odważne wzięcie odpowiedzialności za Kościół.

Biskupi zapoznali się ze stanem przygotowań do zapowiedzianego przez Papieża Franciszka Roku Jubileuszowego 2025. To wyjątkowy dar łaski, związany z przebaczeniem grzechów i łaską odpustu. Jego szczególnymi wymiarami będą pielgrzymki do Rzymu, przejście przez otwarte Drzwi Święte oraz oddanie czci relikwiom Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Rok 2024 będzie poświęcony modlitwie w intencji tego ważnego wydarzenia. W tym duchu Komisja Duszpasterstwa KEP rozpoczęła prace nad programem duszpasterskim Kościoła w Polsce na lata 2024/2025.

Podejmując dyskusję na temat ochrony małoletnich i bezbronnych, biskupi zapoznali się z zadaniami wynikającymi z wejścia w życie nowej ustawy, której celem jest wzmocnienie prawnej ochrony dzieci przed przemocą. Będzie ona dotyczyć również działalności instytucji prowadzonych przez Kościół. Jej rezultatem jest Krajowy Plan Działania na rzecz ochrony dzieci przed przemocą i przestępstwami na tle seksualnym. O opracowanie ogólnonarodowej strategii ochrony dzieci w Polsce Konferencja Episkopatu Polski upominała się już od dawna. Biskupi zapoznali się również ze stanem prac nad rozpoczęciem działania przez kościelny zespół niezależnych ekspertów, którego celem ma być zbadanie dramatu wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele w Polsce. Prace te koordynuje specjalny zespół powołany przy Delegacie KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. W odpowiedzi na wystosowane przez KEP w czerwcu br. zaproszenie do zakonów męskich i żeńskich w Polsce, został on poszerzony o przedstawicieli życia konsekrowanego. W takim składzie aktualnie opracowuje cele działalności kościelnego zespołu ekspertów, które będą wyznaczały jego kompetencje i konkretny zakres działań.

W Zebraniu Plenarnym wzięli udział goście z zagranicy. Pośród nich m.in. ks. prof. Thomas Schwartz, prezydent niemieckiej Fundacji Renovabis, która w tym roku świętuje 30-lecie swojego istnienia. Przez ten czas fundacja wspierała finansowo liczne projekty Kościoła katolickiego w Europie Centralnej i Wschodniej. Biskupi wyrazili ogromną wdzięczność za wielowymiarowe wsparcie polskich inicjatyw pozwalających na rozwój duszpasterstw, formacji kapłańskiej czy też akcji społecznych. Dzięki tej pomocy polscy kapłani i siostry zakonne mogą pracować duszpastersko na Wschodzie.

Biskupi wysłuchali również przemówienia abp. Emilio Nappa, prezydenta Papieskich Dzieł Misyjnych, który podziękował Kościołowi w Polsce za współpracę i wsparcie tej organizacji w realizowanych przez nią projektach pomocy młodym i ubogim wspólnotom Kościoła. Wyraził szczególną wdzięczność wszystkim Polakom za pomoc Ukraińcom od chwili wybuchu wojny, zwłaszcza za serdeczne przyjęcie w swoich domach najbardziej potrzebujących z terenów ogarniętych walkami. Abp Nappa zaapelował, by misja ewangelizacyjna Kościoła stała się priorytetem wszystkich wspólnot lokalnych.

W kontekście niedawnej beatyfikacji i odbywającej się peregrynacji relikwii Rodziny Ulmów, biskupi wzywają do obrony życia ludzkiego i wartości rodziny. Ponadto, w trosce o dobro rodzin, a także właściwie rozumiany wypoczynek dla ogółu społeczeństwa, apelują o to, by niedziela pozostała dniem wolnym od pracy, dającym wszystkim możliwość świętowania, a wiernym przeżywania jej jako Dnia Pańskiego, zgodnie z przykazaniem Dekalogu.

Za wstawiennictwem Matki Bożej Jasnogórskiej, Królowej Polski, biskupi polecają Bogu wszystkie sprawy Kościoła i Ojczyzny oraz udzielają pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali pasterze Kościoła katolickiego w Polsce obecni na 396. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski.

Jasna Góra, 21 listopada 2023 roku