Nowe Węgry

Skansen Europy, powrót do średniowiecza, węgierski nacjonalizm… To tylko skromna dawka komentarzy, jakimi opozycja obdarowała projekt nowej ustawy zasadniczej. Rzeczywiście, konstytucja przygotowana przez prawicową partię Fidesz jest uosobieniem wszystkiego, co powoduje alergię europejskiej lewicy. Odwołanie do Boga i chrześcijaństwa oraz do Świętej Korony Węgierskiej i św. Stefana, twórcy państwa węgierskiego, ochronę życia od poczęcia i małżeństwa jako związku mężczyzny i kobiety oraz zmianę nazwy państwa z Republiki Węgierskiej na Węgry politolog z Progressive Institute Máté Gyömöre w rozmowie ze mną nazwał… szowinizmem.

Tymczasem nowa konstytucja jest ostatecznym zerwaniem z komunistyczną i postkomunistyczną przeszłością. Węgry były ostatnim krajem w Unii Europejskiej, w którym dotąd obowiązywała ustawa zasadnicza z czasów stalinowskich (z 1949 roku). Owszem, od 20 lat wielokrotnie nowelizowana, ale jednak stara. Jednoznaczne nawiązanie w nowej konstytucji do węgierskiej tradycji jest również jasną deklaracją ideową, wyborem racjonalnej wizji państwa i narodu, tak obcej zwolennikom poprawności politycznej. Inny politolog, Gábor Takács z Nézőpont Institute w Budapeszcie, powiedział mi niedawno: – Konstytucja będzie symboliczną deklaracją, że zaczęła się nowa era.

Prawo widziane z prawej
Partia Fidesz pod wodzą Victora Orbána od początku zapowiadała, że jej celem jest uchwalenie nowej konstytucji. Plan stał się realny po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych, w których prawica zdobyła większość pozwalającą na realizację tego projektu nawet bez udziału opozycji. I rzeczywiście, podczas głosowania nad ostatecznym tekstem nowej ustawy zasadniczej na sali nie było deputowanych Partii Socjalistycznej i lewicowo-liberalnej partii Polityka Może Być Inna. Przeciw głosowała tylko skrajna prawica z partii Jobbik. Ponieważ prezydent na Węgrzech wybierany jest przez parlament, a nie w wyborach powszechnych, nie było obaw, że konstytucja nie zostanie przez niego podpisana – urząd ten sprawuje wybrany przez rządzący Fidesz Pal Schmitt. Podpisanie zaplanowano na 25 kwietnia, czyli w dniu pierwszej rocznicy wygranych przez Fidesz wyborów. Nowa konstytucja zacznie obowiązywać od stycznia 2012 roku.