To, kim jest anioł, ma znaczenie drugoplanowe. Jego naturą jest zadanie, jakie ma do wykonania, jego posłannictwo – mówi biblistka s. dr hab. Joanna Nowińska.
Najwięcej o aniołach możemy dowiedzieć się z Księgi Henocha. To jednak tekst apokryficzny Biblii Hebrajskiej i choć sięgają po niego i żydzi, i chrześcijanie, a Koptyjski Kościół Prawosławny włącza go nawet do kanonu, warto zrewidować, co o aniołach mówi nam Słowo Boże.
Doświadczenie Boga działającego przez wysłannika – taką definicję anioła podaje siostra Joanna Nowińska. Greckie angelus i hebrajskie malak każe nam widzieć w aniele przede wszystkim funkcję, zadanie. Bo anioł, to w pierwszej kolejności komunikat! Odebranie go wiąże się z doświadczeniem Bożej obecności.
Spotkanie Abrahama z Bogiem pod Dębami Mamre, widziana we śnie drabina Jakubowa a na niej wstępujące i zstępujące anioły, spotkanie z Aniołem Bożym Manoacha i jego żony – rodziców Samsona, to tylko wybrane starotestamentalne obrazy, w których oczywistym jest, że pod postacią anioła człowiekowi objawia się sam Bóg. Chodzi więc zarówno o sam komunikat, przekazaną przez posłańca treść, jak i o doświadczenie Bożej obecności.
I jeszcze kwestia skrzydeł. Po czym rozpoznać anioła? Po wyglądzie? Dlaczego serafiny płoną jak ogień, cheruby przypominają nieludzkie skrzydlate istoty, a na przykład postać archanioła Rafała z Księgi Tobiasza nie różni niczym się od postaci człowieka? Siostra Joanna wyjaśnia, co nam grozi, gdy skupimy się na tym, kim anioł jest, czy jak wygląda, a nie na jego zadaniu.
– Co zrobiliśmy z dwunastym rozdziałem Księgi Daniela, gdzie czytamy o archaniele Michale? – pyta biblistyka. – Przekaz Boga zawarty w imieniu „Mikael – Któż jak Bóg” – wycofaliśmy na drugi plan, a na plan pierwszy wysunęliśmy osobę. Personifikacja miała służyć uwiarygodnieniu komunikacji. Ale istotą jest komunikacja.
I wreszcie pytanie, od czego zależy to, czy dotrze do nas komunikat (anioł) od Boga? Od naszej wrażliwości, uwagi, skupienia? – Nie – wyjaśnia siostra Nowińska. – Zależy tylko od naszej zgody na komunikowanie się z Bogiem.
[PODCAST GN] Z biblistką s. dr hab. Joanna Nowińską rozmawia Dominika Szczawińska (CZĘŚĆ I)Dominika Szczawińska