Prof. Maria Ryś odpowiada na nadesłany przez Helenę Respondek komentarz dotyczący psychoterapii ADI/TIP.
W zeszłym tygodniu na naszym portalu opublikowaliśmy depeszę Katolickiej Agencji Prasowej relacjonującej spotkanie, które odbyło się podczas posiedzenia Konferencji Episkopatu Polski w Lidzbarku Warmińskim. W trakcie spotkania prof. Maria Ryś z Katedry Psychologii Rozwoju, Wychowania i Rodziny UKSW mówiła o zagrożeniach płynących ze stosowania terapii ADI/TIP, także w niektórych zakonach w Polsce. W odpowiedzi na ten tekst pani Helena Respondek, która jest przedstawicielem tej metody w Polsce nadesłała swój komentarz do treści depeszy. Teraz prof. Ryś nadesłała swoją odpowiedź na argumenty pani Heleny Respondek. Nadesłany tekst publikujemy w całości:
W nawiązaniu do listu Pani Heleny Teixeira Respondek w sprawie mojego wystąpienia na Konferencji Episkopatu Polski w Lidzbarku Warmińskim 14 czerwca 2023 roku, pragnę wyjaśnić, że występowałam nie w tylko swoim imieniu, ale w imieniu wielu osób, które jednomyślnie stwierdziły, iż terapia ADI nie może być uznawana jako terapia psychologiczna. Pod taką opinią podpisało się grono psychologów, psychiatrów, lekarzy i doradców rodzinnych z Towarzystwa Uniwersyteckiego Fides et Ratio, w tym 7 profesorów i dr habilitowanych, 7 doktorów i 3 psychoterapeutów - praktyków. Opinię tę poparło także wiele osób spoza naszego Towarzystwa.
Pragnę jeszcze raz podkreślić, że w czasie terapii psychologicznej nie jest możliwe przechodzenie przez poszczególne okresy życia: zwłaszcza przez własne poczęcie i życie w łonie matki. Nie jest także możliwe (tu cytuję z materiałów p. Respondek) „identyfikowanie rejestrów negatywnych z tego okresu i ich przepracowywanie poprzez proces ich odkodowania”.
W tej sytuacji działalność przeprowadzana w ramach ADI może być rozpatrywana jedynie i tylko jako działalność natury duchowej, stąd zaistniała potrzeba zwrócenia się do Księży Biskupów z prośbą o ustosunkowanie się do duchowych założeń tzw. terapii ADI.
Po zajęciu stanowiska przez naszych Pasterzy będzie czas na merytoryczną dyskusję dotyczącą tego problemu, a także będzie czas na wyjaśnienie wszelkich zarzutów stawianych przez Panią Helenę Teixeira Respondek.
Maria Ryś
Ps. Jednak już teraz pragnę wyjaśnić, że Pani Helena Teixeira Respondek po raz pierwszy skontaktowała się ze mną 23 maja 2023 roku z propozycją spotkania (a więc miesiąc temu, a nie jak pisze rok temu). Pani Respondek odpisałam od razu tego samego dnia. (Kopię listu załączam).
Chciałam także podkreślić i ten fakt, że wszystkie zarzuty wobec terapii zostały opracowane tylko i jedynie na podstawie własnych materiałów promocyjnych już przetłumaczonych na język polski, które były w czasie pisania opinii psychologicznej na temat terapii ADI dostępne na stronach internetowych p. Heleny Teixeira Respondek.
Odpowiedź naukowców z Brazylii, o której wspomina Pani Respondek będzie ważna z punktu widzenia problematyki duchowej, a nie psychologicznej, stąd – jeśli taka odpowiedź rzeczywiście napłynie - zostanie przekazana Pasterzom naszego Kościoła.
***
Szanowna Pani,
odpowiadając na Pani propozycję spotkania pragnę wyjaśnić, dlaczego wysłaliśmy list do Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski z prośbą o skierowanie do Komisji Nauki Wiary, aby stwierdziła ona zgodność fundamentalnych założeń terapii z nauczaniem Kościoła Katolickiego.
Z punktu widzenia psychologii jako nauki terapia ta budzi bardzo poważne wątpliwości i jako taka nie może być uznana za terapię psychologiczną – co potwierdziło w piśmie skierowanym do Przewodniczącego – ponad dwudziestu ekspertów z tej dziedziny – psychiatrów, psychologów (profesorów i praktyków), lekarzy, w tym 7 profesorów, 7 doktorów.
Pragnę podkreślić, że nasze zapytanie skierowane do Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski zupełnie nie dotyczy Pani Osoby, ale jedynie i tylko dotyczy podstawowych założeń terapii oraz historii jej powstania i wdrażania.
Jest Pani oficjalnym przedstawicielem ADI/TIP w Polsce i reprezentuje Pani określony nurt, którego jest Pani wykonawcą. Tak więc od Osób z Brazylii, w imieniu których Pani działa oczekujemy wyjaśnienia następujących kwestii:
1. Terapia ADI/TIP opiera się o niejasną, eklektyczną antropologię, która - choć zbliżona jest w niektórych aspektach do antropologii chrześcijańskiej - ma jednak charakter synkretyzmu religijnego, o charakterze gnostyckim, odbiegającego od elementarnych prawd ewangelicznych i teologicznych.
2. Terapia ADI/TIP miesza duchowość z wiedzą psychologiczną, obie ostatecznie przedefiniowuje, stając się bliżej nieokreśloną, zamazującą granice metodologiczne, „psychologiczną duchowością”, typową dla ideologii New Age (por. Dokument Watykański na temat New Age z 2003 roku).
3. Terapia ADI/TIP jest niezgodna z wiedzą naukową, posługuje się abstrakcyjną i dogmatyczną terminologią, pod którą mogą się podszywać różne teorie, niemożliwe do weryfikacji empirycznej.
4. Terapia ADI/TIP pozostaje w sprzeczności z podejściem terapeutycznym, z jakim mamy do czynienia w uznanych i sprawdzonych szkołach terapeutycznych.
5. Skuteczność terapii została zweryfikowana w badaniach grupy 10-osobowej. Z materiałów promocyjnych wynika, że w Brazylii terapię przeszło ponad 190 tys. osób. Jednakże w artykule przedstawiającym przebieg terapii w Brazylii analizowane są wyniki badań tylko 10 osób (8 kobiet i 2 mężczyzn), podzielonych na dwie podgrupy. W tej sytuacji zastanawia fakt, dlaczego po jednorazowym badaniu przeprowadzonym na tak małej grupie, terapia ADI/TIP jest wdrażana, tym bardziej, że na podstawie analizy badań zaledwie 10 osób nie można wnioskować o skuteczności terapii w szerszym gronie uczestników.
6. Problematyczny jest sposób kształcenia terapeutów, a przede wszystkim ich certyfikacja w Polsce, superwizja oraz ewaluacja w kontekście szerokiego środowiska, do którego terapia ADI/TIP jest kierowana.
Wobec tych zarzutów obawiamy się, że terapia ADI/TIP może stać się poważnym zagrożeniem zarówno dla duchowości, jak i zdrowia psychicznego, a nawet życia człowieka. Wynika to z niesprecyzowanej naukowo metodologii oraz z odwoływania się do holistycznej duchowości, przypominającej praktyki z pogranicza okultyzmu i ezoteryki humanistycznej.
Maria Ryś
red.