"Podstawowym celem nowelizacji jest uzupełnienie obowiązujących regulacji, w szczególności w zakresie prowadzenia przez Państwową Komisję postępowania wyjaśniającego. Ustawa ma także na celu uczynienie obowiązującej ustawy bardziej czytelną poprzez dookreślenie obszaru działania komisji oraz uporządkowanie zakresu pojęciowego przedmiotu ustawy i jego ujednolicenie" - informowała w końcu stycznia br. Kancelaria Prezydenta, gdy prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę.

Zmiany mają ułatwić dostęp komisji do informacji i dokumentów w związku z realizacją przez nią ustawowych zadań. Zgodnie z nowelą m.in. organy państwa, organizacje pozarządowe, samorządy zawodowe, kościoły, związki wyznaniowe na wniosek komisji będą zobowiązane do przekazania w terminie 30 dni informacji i dokumentów żądanych przez komisję. O taki zapis komisja apelowała od dawna.

PAP DODANE 23.02.2023

Specjalne orędzie prezydenta: Ukraina walczy o wolność świata

Ukraina wciąż potrzebuje wielkiego wsparcia ze strony całego wolnego świata; z Polski, z kraju Solidarności, płynie do całego świata apel: bądźcie solidarni z Ukrainą - mówił w czwartek prezydent Andrzej Duda. Podziękował Polakom za to, że jako naród zachowaliśmy się jak trzeba. 

Nowelizacja zmodyfikowała także nazwę komisji. Za tą zmianą przemawiało m.in. to, iż powinna ona zawierać w sobie jasne, czytelne i zrozumiałe dla każdego odbiorcy przesłanie - celem jest ochrona przed wykorzystaniem seksualnym małoletnich poniżej lat 15 w każdej formie. W konsekwencji pełna nazwa komisji otrzymała brzmienie: Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15.

Zmiana ustawy umożliwiła też komisji przystąpienie do sprawy przed sądem na prawach oskarżyciela posiłkowego na każdym etapie trwania postępowania. Jedynym warunkiem jest zgoda pokrzywdzonego lub osoby wykonującej prawa pokrzywdzonego. Jednocześnie przewiduje się możliwość wycofania przez te osoby zgody w każdym czasie.

We wrześniu ub.r. Sąd Najwyższy wskazał, że Państwowa Komisja ds. pedofilii może występować w postępowaniu karnym jako strona i korzysta z praw przysługujących oskarżycielowi posiłkowemu. Ze względów formalnych SN odmówił jednak wówczas podjęcia uchwały w tej sprawie. Przewodniczący Państwowej Komisji ds. pedofilii Błażej Kmieciak wyraził wówczas nadzieję, że wszelkie wątpliwości w tych kwestiach rozwieje właśnie prezydencka nowelizacja ustawy o komisji.

Nowela odnosi się też do kwestii odwołań osoby poszkodowanej od decyzji komisji o odmowie wpisu sprawcy do tzw. rejestru pedofili. Dotychczas tylko sprawca mógł się odwołać od decyzji o wpisie do rejestru.

W połowie stycznia br. Sejm odrzucił dwie poprawki senackie dotyczące kwestii kar za nieprzekazanie komisji dokumentów. Sprawa ta wzbudziła największe kontrowersje na etapie prac sejmowych. Odrzucone przez Sejm poprawki przywracały do tekstu nowelizacji zawarte w niej pierwotnie rozwiązanie przewidujące możliwość kar nakładanych przez odpowiedni sąd rejonowy za nieuzasadnione nieprzekazanie komisji żądanych przez nią informacji i dokumentów.

Przewodniczący Kmieciak mówił PAP w zeszłym roku, że jest przekonany, iż komisja po wprowadzonych zmianach będzie dostawać dokumenty, o które będzie wnioskować. "Jeżeli będą sytuacje, w których ktoś będzie ignorował nasze wystąpienia, to mamy konkretne narzędzia do ich egzekucji, np. publiczne poinformowanie o nieprzestrzeganiu prawa przez daną organizację. Jeśli któraś z instytucji będzie blokować nasze działania, to będziemy bardzo ostro na to reagować. To będzie test na respektowanie prawa" - oceniał.

Odnosząc się do kwestii braku zapisu o karach za nieudostępnienie dokumentów wskazywał, że "na pewno tego typu narzędzie dawałoby nam skuteczniejsze możliwości dostępu". "Nie oznacza to jednak, że przyjęte przepisy będą nieefektywne" - zaznaczał Kmieciak.

Państwowa Komisja ds. pedofilii została powołana przez Sejm 24 lipca 2020 r. Komisja przyjmuje zgłoszenia od 24 listopada 2020 r. W skład komisji wchodzi siedmiu członków reprezentujących: Sejm, Senat, prezydenta, premiera i Rzecznika Praw Dziecka. Do jej zadań należy m.in. badanie spraw, które uległy przedawnieniu i wpisywanie pedofilów do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.