Uczyń mnie guzikiem w maryjnej sukience

Chcę to zrobić już od dłuższego czasu: zadedykować którąś z części cyklu „Poezja i teologia” Franciszkowi Kucharczakowi. Oczywiście, jak wielu czytelników, nieraz nie zgadzam się z Frankiem w kwestii szczegółowych diagnoz i wniosków, czasem też nie jest mi najbliżej do tzw. temperatury tekstu jego felietonu. Ale nie mam żadnej wątpliwości co do słuszności sprawy, o którą się Franek zmaga i co do szkodliwości tego rodzaju diabła, którego spokojny żywot Kucharczakowa „Tabliczka sumienia” co tydzień (w GN, strona 66, polecam!) burzy. Nie będę się rozpisywał o detalach, ale jedynie przepiszę trzy teksty z teologiczno-poetyckich obszarów: z dedykacją i ku pokrzepieniu – Franciszka i Czytelników. I ku rozwadze nas wszystkich. Pierwszy pochodzi z półki najwyższej; jest fragmentem „Jezusa z Nazaretu” Benedykta XVI:

Egzorcyzmowanie
– umieszczanie świata w świetle rozumu (ratio), który pochodzi od przedwiecznego stwórczego Rozumu, od jego uzdrawiającej dobroci, i na niego wskazuje, jest trwałym, centralnym zadaniem posłańca Jezusa Chrystusa. W Liście do Efezjan ów egzorcyzmujący charakter chrześcijaństwa święty Paweł przedstawił z innej strony: „Bądźcie mocni w Panu – siłą Jego potęgi. Przyobleczcie pełną zbroję Bożą, byście się mogli ostać wobec podstępnych zakusów diabła. Nie toczymy bowiem walki przeciw krwi i ciału, lecz przeciw Zwierzchnościom, przeciw Władzom, przeciw rządcom świata tych ciemności, przeciw duchowym pierwiastkom zła na wyżynach niebieskich” (6, 10–12).

Ten zaskakujący nas dzisiaj, czy nawet obcy nam, opis chrześcijańskiej walki tak wyjaśnia Heinrich Schlier: „Wrogiem nie jest ten czy tamten, nie jestem też ja sam, nie są ciało ani krew (…). Konflikt sięga tu głębiej. Jest to walka z niezliczoną ilością atakujących nas niestrudzenie przeciwników, których natury nie da się łatwo ogarnąć, którzy nie mają własnego imienia, lecz tylko zbiorowe określenia; którzy górują nad człowiekiem – przez swą wyższą pozycję, przez swe miejsce w niebiosach egzystencji, także przez nieprzenikliwość swej pozycji i własną nieuchwytność – ich pozycje stanowi atmosfera egzystencji, którą sami na swój sposób roztaczają wokół siebie; wszyscy oni są wreszcie pełni radykalnej, śmiertelnej złości” (Der Brie an die Epheser, s. 291).

Któż by nie zauważył, że w tych słowach opisany jest także nasz świat, w którym chrześcijanin wyczuwa zagrożenia anonimowej atmosfery, czegoś „wiszącego w powietrzu”, co sprawia, że jego wiara wydaje mu się śmieszna i bezsensowna? Któż by nie zauważył owego zatrutego klimatu całego świata, który zagraża ludzkiej godności, a nawet samemu istnieniu człowieka? Pojedynczy człowiek, ba, nawet całe ludzkie społeczności zdają się wydane na pastwę owych potęg, bez żadnej nadziei uwolnienia się. Chrześcijanin wie, że nawet on nie potrafi własnymi siłami oddalić tego zagrożenia. W wierze, we wspólnocie z jedynym rzeczywistym Panem świata, dana mu jest jednak „zbroja Boża”, z pomocą której – we wspólnocie całego Ciała Chrystusa – może się przeciwstawić tym potęgom. Wie, że Pan przywraca nam w wierze czyste powietrze, powietrze dawane przez Stwórcę, powietrze Ducha Świętego, jedyne, dzięki któremu świat może odzyskać zdrowie (…). Eugen Biser nazywa chrześcijaństwo wręcz „religią terapeutyczną” – religią przywracania zdrowia. (tłum. W. Szymona, s. 151–152).