Ogromny obraz Ostatniej Wieczerzy był wydarzeniem gdańskiego Areopagu. Na płótnie prof. Macieja Świeszewskiego znalazły się twarze znanych postaci polityki, gospodarki i kultury. I nie wiadomo, kto jest Judaszem.
Ostatnią Wieczerzę w całości autor ujrzał dopiero na wernisażu. Warunki na chórze kościoła św. Bartłomieja uniemożliwiały przyglądanie się całemu płótnu. – Gdy schodziłem na dół po schodach, widziałem tylko połowę – tłumaczy Maciej Świeszewski.
Który to Judasz?
Wino, chleb, ryby to symbole równie ważne za czasów Chrystusa, jak i dzisiaj. Obok nich znalazły się banalne papierosy, czy telefon komórkowy. Największe wrażenie robi jednak umieszczenie na potężnym ośmiometrowym płótnie mieszkańców Trójmiasta w roli apostołów. Dziesięć lat temu uczestniczyli w uczcie w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, która posłużyła za wzór dzieła. W rolę apostołów wcielili się: malarz Jacek Tylicki, marszałek pomorski Jan Kozłowski, pisarz Paweł Huelle, malarz Kiejstut Bereźnicki, syn Macieja Świeszewskiego, Aleksander (starszy niż w rzeczywistości), pisarze Jerzy Limon i Stefan Chwin, malarz Krzysztof Izdebski, ks. Krzysztof Niedałtowski, pisarz Władysław Zawistowski, aktor Jerzy Kiszkis, genetyk Janusz Limon.
– Mam nadzieję, że nie zostałem sportretowany jako ten, który wydał Jezusa – mówi ks. Krzysztof Niedałtowski. Jako prezydent Fundacji „Pro Arte Sacra” wspierał tworzenie tego kosmicznego, jak niektórzy określają, obrazu. – Jestem na tym obrazie jedynym stojącym i nie wiem, co to może oznaczać? – uśmiecha się lekko.
Zwątpienie i dysputy
Ostatnia Wieczerza rodziła się etapami długich dziesięć lat. – Dzisiaj, widząc ilość szczegółów, podziwiam mrówczą, benedyktyńską pracę – mówi Jerzy Kiszkis, aktor Teatru Wybrzeże i jeden z apostołów.
Malowanie u Świeszewskiego szło w parze z kontemplacją jednego z najważniejszych dla chrześcijan tematów. Chór kościoła św. Bartłomieja od czasu do czasu stawał się miejscem debat filozoficznych. Na dysputy do mistrza chętnie przychodził jego przyjaciel, pisarz Paweł Huelle.
– Dyskusje i spory na temat interpretacji Ewangelii trwały czasami wiele godzin – mówi Huelle. Gdański pisarz chciał napisać opowiadanie na temat powstającego dzieła. Książka miała być zaprezentowana podczas wernisażu, ale, niestety, Paweł Huelle nie zdążył. Podobnie jak ks. Krzysztof Niedałtowski, który obiecywał, że pokaże dokument opisujący Ostatnią Wieczerzę w malarstwie europejskim.
Maciej Świeszewski (ur. 27.06.1950 w Sopocie)
Malarz, uprawia także rysunek i grafikę; absolwent gdańskiej ASP, jest uczniem m.in. prof. Jacka Żuławskiego, prof. Władysława Jackiewicza, prof. Jerzego Zabłockiego. Związany z macierzystą uczelnią, od 1993 r. prowadzi na wydziale malarstwa i grafiki pracownię malarstwa, od roku 1994 jest profesorem. W 1995 r. rozpoczął przygotowania do realizacji wielkoformatowego obrazu „Ostatnia Wieczerza”; sześć lat później otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Andrzej Urbański