Podzielić i zniszczyć

Świadczy o tym niezwykle ważny, bardzo obszerny dokument „Kierunkowy plan pracy polityczno-operacyjnej Departamentu IV MSW” z lat 1972–1978. Znajduje się on w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej i w ciągu najbliższych kilku miesięcy zostanie opublikowany.

„Plan produkcyjny”
Lektura tych dokumentów jest porażająca. Na kilkuset stronach zapoznajemy się z systematycznym, opracowanym w najmniejszych detalach planem rozbijania i niszczenia Kościoła. Podobnie jak w zakładowych planach produkcyjnych opisane są tu poszczególne fazy realizacji akcji antykościelnych, a także wymienione nazwiska setek funkcjonariuszy SB, którzy mają to realizować. Określone są także środki techniczne oraz finansowe, jakie mają zostać użyte dla ich realizacji. Działo się to nie w ponurych czasach stalinowskich, lecz w latach 70., gdy w kraju panował względny spokój, a szef partii i państwa Edward Gierek cieszył się jeszcze sporym kredytem społecznego zaufania. Plan przybrał postać specjalnych dyrektyw, przydzielonych do wykonania różnym szczeblom Departamentu IV w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.

Szatański plan
Zakładały one przede wszystkim skłócanie wszystkich ze wszystkimi: kard. Stefana Wyszyńskiego z kard. Karolem Wojtyłą, ich z kolei z dostojnikami kościelnymi Stolicy Apostolskiej, jednych biskupów z drugimi, a biskupów z wiernymi. Wszystko to miało doprowadzić do rozbicia Kościoła od wewnątrz, utraty zaufania wśród wiernych, zrujnowania wszystkich kościelnych autorytetów. Na gruzach prawdziwego Kościoła miała zostać wzniesiona sztuczna struktura, kreowana i kontrolowana przez funkcjonariuszy SB. Plan miał być realizowany za państwowe pieniądze i przy pełnej aprobacie kierowniczych ośrodków PZPR.

Zakładano m.in., że istnieje możliwość skłócenia kard. Wyszyńskiego z biskupami Ignacym Tokarczukiem, Herbertem Bednorzem, Jerzym Ablewiczem i Jerzym Strobą na tle zróżnicowanej taktyki postępowania wobec władz państwowych. Sądzono, że w kwestii relacji Kościół–państwo jest możliwe skłócenie kard. Wyszyńskiego z kierującym watykańską „polityką wschodnią” abp. Agostino Casarolim, a także prowadzącym w latach 70. rozmowy z władzami PRL abp. Luigi Poggim. Do procesu poróżniania hierarchii kościelnej włączono osławioną grupę D z Departamentu IV MSW. Jej funkcjonariusze otrzymali polecenia przygotowania i prowadzenia stosownych „działań operacyjnych”.

A mogło to oznaczać np. instalację urządzeń podsłuchowych w prywatnym mieszkaniu, ale także spowodowanie wypadku samochodowego i, co niewykluczone, zabójstwo. Na celowniku grupy D znaleźli się m.in. biskupi Ignacy Tokarczuk z Przemyśla, Herbert Bednorz z Katowic, Jerzy Ablewicz z Tarnowa i kard. Karol Wojtyła.