Wielki Piątek Marcin Jakimowicz: „Boże mój, czemuś mnie opuścił”… Pobożny katolik boi się takich dramatycznych sformułowań…
O. Dariusz Kowalczyk : – To rozdzierające serce wołanie Jezusa z krzyża to wielkie pytanie teologiczne i egzystencjalne. Można się spytać, czy Jezus cytuje tu jedynie Psalm 22, czy jest w tym krzyku coś więcej? Stoję po stronie tych, którzy dostrzegają w tym wołaniu coś głębszego. Wielkie rozdarcie. Dramat między Bogiem a Bogiem. Dramat separacji w Bogu i zjednoczenia w Nim. Oto Syn Boży doświadcza oddalenia od Ojca, by później, w czasie zmartwychwstania, doświadczyć wielkiego zjednoczenia z Bogiem. To wołanie pokazuje, że krzyż to nie jest tylko wydarzenie w życiu Jezusa Chrystusa, które czyni zadość za nasze grzechy, ale wydarzenie, w którym uczestniczy cała Trójca Święta. W tym wydarzeniu cierpi cała Trójca. Bliskie są mi te przedstawienia krzyża, które ukazują, że Bóg Ojciec nie jest gdzieś daleko, ale podtrzymuje ciało Syna na krzyżu. Znakomicie przedstawił to Masaccio na fresku we Florencji. Niektórzy teolodzy mówią, że w tym oddaleniu Syna od Ojca robi się przestrzeń dla grzesznika. Grzeszny człowiek wchodzi w tę przestrzeń oddalenia między Ojcem i Synem, by potem doznać pojednania i przebóstwienia. Grzesznik zostaje włączony w życie Trójcy. Na tym polega zbawienie.
Łatwo nam zatrzymać się na Wielkim Piątku. Łatwiej płakać nad zmarłym Jezusem, niż otworzyć się na spotkanie żywego Boga, co, jak mawiał król Dawid, jest „rzeczą straszną”…
– Sentymenty, łzy to rzecz ludzka. Są ważne. Niemniej w Wielkim Piątku i w adoracji krzyża chodzi o coś o wiele większego niż zwykła ckliwość. Chodzi o nasze życie i o krzyż, który, czy tego chcemy, czy nie, jest jego częścią. To konkret. W Wielki Piątek powtarzam sobie i innym: zanim uklękniesz pod krzyżem i pocałujesz rany Jezusa, zastanów się, co właściwie robisz. Adorowanie krzyża bez akceptacji własnej historii i zranień nie ma żadnego sensu. Wielkopiątkowa adoracja jest szansą do rozglądnięcia się, co jest moim krzyżem, i próbą zaakceptowania go. To wcale nie oznacza bierności, braku walki czy zmagania się. Ucieczka od krzyża owocuje niejednokrotnie robieniem w życiu tzw. świństw. Rzeczywiście łatwiej przeżywać Wielki Piątek niż poranek Zmartwychwstania. To paradoks! Łatwiej nam doświadczać czegoś smutnego, wręcz dramatycznego. Proszę zobaczyć, jaką zawrotną karierę robi Popielec. Niepokoją nas i jednocześnie niezwykle pociągają te słowa: „Prochem jesteś”… Podobnie jest z Wielkim Piątkiem. Łatwiej nam go przeżywać niż samą Wielkanoc.
Dlaczego?
– Bo my świetnie wiemy, czym jest cierpienie, wiemy, „czym ono pachnie”, a potem przychodzi niedziela Zmartwychwstania i nie za bardzo potrafimy się zachować. Uśmiechamy się przez zęby, a nasze „Alleluja” jest jakieś blade. Spójrzmy, jeśli chodzi o sztukę, to o wiele łatwiej przyciągać uwagę jakimś dramatem. Z dobrem, radością mamy pewien kłopot. Trudno ją przedstawić, by nie wyszedł z tego mdławy, sielankowy obrazek. Jakiś banał czy kicz.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
rozmowa z o. Dariuszem Kowalczykiem