– Największym grzechem językowym ludzi Kościoła jest nadużywanie specjalistycznych, niezrozumiałych dla innych terminów.
Celują w tym zwłaszcza teologowie starej daty piszący np. o „kooperacji irenicznej” zamiast o współpracy między Kościołami. Nie zapomnę pewnego teologa, który podczas nabożeństwa ekumenicznego wypowiedział intencję: „Módlmy się o to, aby w dialogu interkonfesyjnym dochodziło do coraz większych konsensusów i konwergencji”. Bóg go zrozumiał, uczestnicy nabożeństwa raczej nie. Kościół też z uporem używa przestarzałej terminologii.
Takie sformułowania jak np. „lustracja domu parafialnego” czy „erekcja kapituły” kojarzą się zgoła z czymś innym. Niektórzy księża, chcąc przypodobać się młodym, posługują się słownictwem młodzieżowej subkultury. Zjawisko to nienowe. Pamiętam, jak ponad 30 lat temu duszpasterz akademicki tak oto przedstawiał rozmowę dwóch łotrów na krzyżu: „Wreszcie ten drugi powiedział do tamtego: te, ojciec, zbastuj, my zasłużyliśmy na karę, a tamten (Jezus) cierpi niewinnie”.
Duchowni, którzy mówią w podobny sposób, według mnie się ośmieszają. Zwiastowanie Ewangelii nie może być wulgarne. Przestrzeń sakralna musi się czymś odróżniać od sfery profanum. Wulgarność to my mamy na co dzień. Żeby nie ograniczyć się do narzekań, muszę z satysfakcją powiedzieć, że wyrosło nam pokolenie teologów, które o trudnych sprawach wiary potrafi pisać i mówić pięknie, w sposób prosty i z entuzjazmem (Szymik, Strzelczyk, Słomka, Chmielniak i inni).
Dzięki nim teologia staje się naprawdę bliższa życiu. Wydaje mi się również, że polscy księża wyróżniają się sposobem wypowiadania i poprawnością językową spośród innych grup społecznych. Wystarczy posłuchać księży występujących w mediach. Nie przyłączam się do chóru ubolewających nad upadkiem kaznodziejstwa. Może mam wyjątkowe szczęście, ale w tych kościołach, do których uczęszczam na Mszę, od wielu lat nie słyszałem kiepskiego kazania.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Grzegorz Polak, redaktor kanału Religia.tv, autor książek o tematyce religijnej