Sztuka klikania

Dzięki sieci mogą oni dotrzeć także do twórców mniej znanych, o których nie usłyszą w „mainstreamowych” mediach; zdobyć bez problemu dzieło, na które kiedyś musieliby polować przez lata. Można więc powiedzieć, że dostęp do kultury znacznie się poprawił.

Z drugiej strony łatwość umieszczania w internecie wierszy, piosenek czy obrazów przyczynia się do nobili-towania zjawisk artystycznie miernych. Odbiorca sztuki przypomina dziś klienta hipermarketu, który wśród półek zapełnionych tandetą błądzi z koszykiem w poszukiwaniu wartościowego produktu. Jednak jego odnalezienie nie jest zadaniem łatwym.

Wymaga bowiem świadomości, która rodzi się w dłuższym obcowaniu ze sztuką, a internet preferuje szybkość, wyrywkowość. Słuchamy pojedynczych utworów zamiast całych płyt. Zanika potrzeba chodzenia na koncerty, spotkania autorskie czy do galerii, bo wszystko mamy na wyciągnięcie ręki, czy raczej – na kliknięcie myszką. To rozleniwia. Zatraca się też wspólnototwórczy wymiar sztuki. Stała się ona sprawą prywatną, zajęciem dla hobbystów.

Nie przeceniałbym natomiast wpływu internetu na sztukę przez duże „S”. Wielkie dzieła mają bowiem zwykle inne źródła: kontakt z Bogiem, drugim człowiekiem, pięknem natury. Ich tworzenie wymaga namysłu i skupienia, a na to nie pozwala kultura migających obrazków, której internet jest częścią. Pośrednio jednak przenika do sztuki obraz człowieka „przemielonego” przez tę kulturę. Nie jest to obraz optymistyczny: utrata podmiotowości, egocentryzm, narastające poczucie zagubienia – to najczęstsze diagnozy wystawiane współczesnym. Prawdziwa sztuka nie utożsamia się jednak z tym stanem rzeczy, lecz opisuje go z należy tego dystansu.