Seksmisja

Do wyborów parlamentarnych pozostało jeszcze kilka miesięcy, ale partie polityczne już układają listy z kandydatami, których wystawią w jesiennym plebiscycie. Zgodnie z obowiązującym od niedawna prawem, lista wyborcza nie zostanie zarejestrowana m.in. w przypadku, gdy nie uwzględni tzw. parytetów płciowych: musi znajdować się na niej przynajmniej 35 proc. kobiet i przynajmniej 35 proc. mężczyzn. Obowiązuje to każdą partię, która w wyborach wystawia samodzielną listę. Postanowiliśmy sprawdzić, jak z tą nową inżynierią społeczną poradzą sobie poszczególne środowiska polityczne. Co zrobią w sytuacji, gdy zabraknie wystarczającej liczby kobiet lub mężczyzn chętnych do startu w wyborach?

Lwice lewicy
Dla SLD to żaden problem. Tomasz Kalita, rzecznik prasowy Sojuszu i członek władz krajowych partii, chwali się, że dla lewicy ustawa o parytetach nie stwarza niczego nowego. – Od kilku lat mamy w statucie wewnętrzną regulację, która określa jasno, że na listach wyborczych nie może być u nas mniej niż 30 proc. kobiet – mówi. – W ostatnich wyborach samorządowych mieliśmy 40 proc. kobiet na listach – dodaje. Jak to działa w praktyce? Kalita tłumaczy nam, że za zachowanie parytetów odpowiadają struktury lokalne partii. – Jeśli kobiety się nie zgłaszają, to są namawiane czy zachęcane do tego, żeby wystartować – wyjaśnia. – Później przewodniczący partii odpytuje szefów regionów, czy wywiązali się z tego. Na ostatnim zebraniu zarządu krajowego Grzegorz Napieralski odpytywał, ile kobiet jest na liście, ile z nich znajduje się na czołowych miejscach itd. – wylicza rzecznik SLD. Najbardziej zastanawia, w jaki sposób kobiety są „namawiane” do startu. Kalita chętnie wyjaśnia: – Stosujemy różne zachęty, m.in. oferujemy czołowe miejsce na liście – mówi. Na pytanie, czy przez to z kolei partia nie dyskryminuje mężczyzn, którzy z powodu „zachęt” dla koleżanek muszą ustąpić z pierwszych miejsc na liście, odpowiada: – Przez lata to kobiety były spychane na dalsze miejsca lub nawet wykluczane z list. Teraz jest szansa, żeby je promować na wyższych miejscach.

Sprawdziliśmy też, czy optymizm SLD z centrum przekłada się na praktykę w terenie. Na przykład na Podlasiu, gdzie tradycyjnie wygrywa prawica. Krzysztof Zaręba, przewodniczący tamtejszej Rady Wojewódzkiej SLD, zapewnia, że parytety z pewnością zostaną zachowane. – Mamy powiaty, gdzie jest 30 proc. kobiet w strukturach partii, mamy też takie, gdzie jest ich 90 proc., np. w powiecie zambrowskim. My będziemy mieli najmniejszy problem z zachowaniem parytetów, gorzej mają PiS i PO, a najgorzej będzie miało PSL – oni się w ogóle nie liczą z kobietami – wytyka konkurentom. Jednocześnie przyznaje, że nie jest specjalnym miłośnikiem idei parytetów. – Nie każdy chce startować do Sejmu, nie każdy może. Parytety to jest idiotyzm, który tylko utrudnia życie polityczne. To narzucanie pewnego prawa, które nie do końca może być zrealizowane. Niech pan sobie wyobrazi, że u pana w redakcji jest was tylko dziesięcioro, w tym dwie kobiety. I nagle macie nakaz: parytet 35 proc., a więc dwóch mężczyzn trzeba zwolnić, mimo że są bardzo dobrzy, i przyjąć dwie kobiety, choć może trzeba je douczyć – mówi Zaręba. – Ja też jestem za tym, żeby kobiety były w polityce – zaznacza. – Ale jeżeli kobiety same nie dojdą do tego, że chcą brać czynny udział w rządzeniu krajem, to zmusimy je do tego, wymyślając parytety? Jeśli kobiety uznają, że są dla nich ważniejsze rzeczy niż polityka, to dlaczego mamy je ciągnąć na siłę?