Giełda tylko dla bogaczy?

Giełda to miejsce, w którym odbywa się handel własnością przedsiębiorstw. Akcje to mikroskopijne drobinki tej własności. Każda daje prawo własności przedsiębiorstwa, a więc i wszystkie korzyści, które z tego wynikają. Jej posiadacz ma udział w zyskach, może też współdecydować o wszystkich sprawach związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa (na przykład ma prawo głosu na walnych zgromadzeniach). Oczywiście ktoś, kto ma zaledwie jedną akcję, ani wiele nie zarobi, ani się nie narządzi, bo zarówno prawo do zysków, jak i siła głosu na walnych zgromadzeniach zależą od liczby zgromadzonych akcji. Gdy akcji przedsiębiorstwa w obiegu są miliony, jedna z nich to kropla w morzu. Taka też będzie pozycja i ewentualne zyski jej właściciela.

Co daje giełda?
Dla przedsiębiorstw wejście na giełdę może przynieść spore, dodatkowe korzyści. Wypuszczając akcje na rynek, dotychczasowi właściciele dzielą się swoją własnością. Spółka dostaje kapitał. Dotychczasowi akcjonariusze mogą uzyskać środki ze sprzedaży akcji, o ile zdecydują się na taki krok. Nie muszą jednak. Spółka może wprowadzić na giełdę tylko akcje nowej emisji. Nie od dzisiaj wiadomo, że aby skutecznie zarządzać firmą, nie trzeba wcale w niej posiadać 100 proc. własności. Wystarczy 51 proc., a czasem – gdy akcjonariat jest bardzo rozproszony – nawet dużo, dużo mniej. Firma zyskuje natomiast pieniądze na dalszy rozwój, przede wszystkim na inwestycje, które spowodują, że w przyszłości będzie mogła zarabiać jeszcze więcej.

Oczywiście nie każda firma powinna być na giełdzie. Przygotowanie oferty sprzedaży akcji jest dość długim i drogim procesem (kosztuje od kilkuset tysięcy do kilku milionów złotych), więc w przypadku małych firm zyski mogą być niewspółmierne do poniesionych kosztów. Nie dla każdej firmy obecność na giełdzie jest także automatycznie korzystna. Decyzja o upublicznieniu spółki zależy od konkretnej sytuacji, rynku, na jakim przyszło jej działać, otoczenia konkurencyjnego i wielu innych czynników. Parkiet wymaga tzw. transparentności, co oznacza, że każdy akcjonariusz musi mieć zagwarantowane prawo do posiadania najważniejszych wiadomości o firmie. W przypadku przedsiębiorstw, których interes wymaga zachowania pewnej tajemnicy wokół ich działalności, ujawnienie niektórych informacji może oznaczać ogromne szkody.