Nie chcą zwracać

W tym kontekście trudno się dziwić, że w Radzie Miejskiej Moskwy zatrzymano prace nad projektem ustawy o zwrocie mienia kościelnego, pozostającego we własności państwowej bądź gminnej. Projekt miał umożliwić wspólnotom religijnym odzyskiwanie mienia utraconego po bolszewickim przewrocie w 1917 r. Do tej pory tzw. cicha restytucja odbywała się na zasadzie uznaniowej.

W niektórych przypadkach władze oddawały mienie kościelne, przede wszystkim świątynie, najczęściej jednak zasłaniały się nieuregulowanym stanem prawnym, nieodwracalną już prywatyzacją bądź użytkowaniem obiektów dla innych celów publicznych. Radni nie zgodzili się na jednoznaczne zapisanie prawa do restytucji bądź stosownego odszkodowania.

Chcą także ograniczyć prawo kościelnych osób prawnych do wynajmowania swojej własności na cele inne aniżeli kultu religijnego. Moskiewscy radni domagają się także inwentaryzacji przejętej przez Cerkiew prawosławną własności oraz zbadania do niej tytułu, co uwzględniając stan sowieckich archiwów, nie będzie łatwe.

Kwestie regulacji własności kościelnej są problemem na całym obszarze postsowieckim. Jedynie na Litwie i Łotwie, w ramach restytucji, wspólnotom kościelnym zwrócono nie tylko obiekty sakralne, ale także ziemię.