Prof. Ernest Aleksy Bartnik
Autorski przegląd A.D. 2009 Nauka – W ostatnich paru latach badania astrofizyczne (głównie za pomocą satelity Wmap) wyznaczyły wiek wszechświata, ale także jego skład: tylko 4 proc. stanowi materia jaką znamy – wodór, hel i maleńka ilość innych pierwiastków.
Dalsze 20 proc. to ciemna materia , która przyciąga grawitacyjnie gwiazdy, ale nie wysyła żadnego światła. Reszta to ciemna energia – coś, czego nawet nie umiemy opisać. By to „coś” zrozumieć, ponad 10 lat temu Europejska Organizacja Badań Jądrowych – CERN, której członkiem jest także Polska, rozpoczęła budowę „przyspieszacza cząstek”.
To gigantyczne przedsięwzięcie – LHC (Large Hadron Colider – Wielki Zderzacz Hadronów) to dwie rury długości ok. 27 km, umieszczone 100 metrów pod ziemią w okolicy Genewy. Po roku usuwania usterek parę tygodni temu LHC ruszył! Lepszego podarunku pod choinkę nie mogłem się spodziewać. LHC jest w stanie wytworzyć cząstki Higgsa, które nadają masę wszystkim innym cząstkom.
Oczywiście o ile istnieją, w przeciwnym przypadku będzie jeszcze ciekawiej – trzeba będzie zbudować nową teorię! Jednak moje marzenia idą dalej: są teorie, tzw. modele supersymetryczne, które dostarczają kandydatów na ciemną materię. W najbliższych miesiącach, latach dowiemy się o nowych, ekscytujących faktach dotyczących naszego wszechświata!
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
W subskrypcji otrzymujesz
- Nieograniczony dostęp do:
- wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
- wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
- wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
- wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
- wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
- brak reklam na stronach;
- Niespodzianki od redakcji.
Prof. Ernest Aleksy Bartnik, fizyk teoretyk, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego
