Szczyt Unii Europejskiej. Prezydent USA przedstawił w Pradze nowy model światowego przywódcy, który preferuje dialog jako metodę rozwiązywania konfliktów. Zapowiedział, że będzie dążył do uwolnienia świata od broni jądrowej.
Przemówienie Baracka Obamy było bardzo dobrze przyjęte przez licznie zgromadzoną na Hradczanach publiczność, gdyż odwoływało się do kilku marzeń całej ludzkości: o świecie wolnym od wojen, zbrojeń, kryzysów gospodarczych oraz problemów z klimatem. Nie zawierało jednak żadnej twardej deklaracji, jak prezydent Stanów Zjednoczonych te plany chce zrealizować w świecie, gdzie wzrastają konflikty i napięcia, gdzie przybywa krajów, które posiadają broń nuklearną, a światowy kryzys był dla wszystkich lekcją cynizmu i bezkarnego łamania zasad przez najbogatszych.
Bez broni jądrowej
Ważną część praskiego przemówienia stanowiła wizja świata bez broni jądrowej. Prezydent Obama zapowiedział m.in. ratyfikację przez Waszyngton traktatu o zakazie prób z bronią jądrową, blokowaną od lat przez Senat USA. Ogłosił, że w ciągu roku jego administracja zorganizuje szczyt na temat bezpieczeństwa nuklearnego. Zapowiedział też nowe międzynarodowe wysiłki na rzecz zabezpieczenia w ciągu czterech lat materiałów rozszczepialnych w celu pozyskania broni nuklearnej. Kluczową sprawą dla możliwości realizacji amerykańskich planów nuklearnego rozbrojenia będą negocjacje z Rosją w sprawie nowego układu o redukcji zbrojeń strategicznych. Z Rosji już nadeszły pozytywne sygnały w tej sprawie, choć Kreml chciał-by, aby porozumienie objęło także amerykańską broń taktyczną, stacjonującą w garnizonach Europy Zachodniej. Oznaczałoby to jednak wymierne osłabienie Zachodu i wydaje się, że administracja USA nie zgodzi się na ten postulat Rosji.
Gest wobec Turcji
Przed rozpoczęciem spotkania prezydent Stanów Zjednoczonych zaapelował do Unii Europejskiej o przyjęcie Turcji. Zdaniem Obamy, byłby to pozytywny sygnał dla świata muzułmańskiego. Intencje prezydenta USA w tej sprawie są jasne. Turcja jest dla Ameryki strategicznym partnerem w rozwiązywaniu wielu problemów z którymi świat musi się borykać: terroryzmem, transferem technologii nuklearnych w niepowołane ręce, zwalczaniem przemysłu narkotykowego oraz handlem ludźmi. Gdybyśmy przedstawili geograficzne rozmieszczenie najważniejszych problemów współczesnego świata, okazałoby się, że splatają się w jednym węźle, w rejonie Bliskiego Wschodu. A to oznacza, że nie można ich rozwiązać bez pomocy Turcji, wypróbowanego sojusznika USA.
Dla nas figa
Dla nas najważniejsze były wypowiedzi Obamy w sprawie przyszłości instalacji elementów tarczy antyrakietowej w Polsce i w Czechach. Prezydent USA swoim zwyczajem nie udzielił jasnej odpowiedzi na pyta-nie o przyszłość tego przedsięwzięcia. Pochwalił wprawdzie Pragę i Warszawę za „odważne” wsparcie tego projektu, lecz jednocześnie ewentualną zgodę na jego realizację opatrzył dwoma zastrzeżeniami: jeśli system będzie działał efektywnie oraz jeśli Iran nie wycofa się z własnych ambicji nuklearnych.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Andrzej Grajewski