Bez porozumienia

4 czerwca przewodniczący Papieskiej Komisji „Ecclesia Dei” kard. Darío Castrillón Hoyos przyjął przełożonego lefebrystów bp. Bernarda Fellaya. Zaproponował im powrót do pełnej komunii z Kościołem w zamian za oficjalne zobowiązanie się Bractwa do podporządkowania się papieżowi i zaniechania działań wymierzonych w jedność kościelną.

Stolica Apostolska żąda od lefebrystów uznania Soboru Watykańskiego II i dokonanej przezeń reformy liturgii. Nie wykluczano także możliwości utworzenia specjalnej prałatury personalnej dla katolickich tradycjonalistów. Bp Fellay odrzucił te warunki. Stwierdził, że przywrócenie przedsoborowej liturgii nie załatwia całej sprawy, której głównym problemem jest Vaticanum II i modernizm szerzący się – zdaniem lefebrystów – w Kościele katolickim.

Bractwo Kapłańskie św. Piusa X powołał do życia w 1970 r. w miejscowości Ecône na terenie szwajcarskiej diecezji Lozanny, Genewy i Fryburga abp Marcel Lefebvre. Stowarzyszenie stawiało sobie za zadanie pielęgnowanie dotychczasowej liturgii mszalnej, tzw. trydenckiej, oraz kształcenie w tym duchu nowych księży. Sprzeciw abp. Lefebvre’a dotyczył także ekumenizmu, zasady wolności religijnej czy soborowej zachęty do tworzenia krajowych konferencji biskupich. Działalność Bractwa szybko wzbudziła zastrzeżenia, a wkrótce ostrą krytykę Stolicy Apostolskiej.

2 lipca 1988 r. Jan Paweł II ogłosił motu proprio „Ecclesia Dei adflicta” (Kościół Boży zasmucony), w którym wzywał osoby związane z ruchem arcybiskupa Lefebvre’a do pozostania „w jedności z Zastępcą Chrystusa w zjednoczeniu z Kościołem katolickim i by w żaden sposób nie wspierali już tego ruchu”. Część zwolenników arcybiskupa posłuchała papieskiego apelu. Założyli on Bractwo Kapłańskie św. Piotra, skupiające kleryków i księży przywiązanych do Mszy trydenckiej, ale akceptujących linię postępowania wytyczoną w papieskim dokumencie. Dialog z pozostałymi nie przyniósł rezultatów.