Nie pamiętasz przykazań kościelnych? Nie słyszałeś o obietnicach złożonych przez Jezusa św. Małgorzacie Alacoque? Nie wiesz, czym zajmuje się Krucjata Eucharystyczna? Przejrzyj „święte obrazki”, a się dowiesz.
Z wizytą duszpasterską albo, jak się często mówi, po kolędzie do naszego domu przychodzi ksiądz. Jako pamiatkę tego spotkania zwykle zostawia obrazki. Na niektórych można przeczytać np. o obowiązkach katolika. W ten sposób ponad dwadzieścia lat temu ks. B. Czarny z pedagogiczną surowością wzywał do odmawiania codziennego pacierza, udziału w niedzielnej Mszy świętej, comiesięcznej spowiedzi i Komunii Świętej oraz do dawania dobrego przykładu. Ks. Z. Budek zachęcał do modlitwy, czytania Pisma Świętego i odmawiania Różańca, do przestrzegania postu i trzeźwości, a także do pilnowania dzieci i młodzieży.
Te małe obrazki, przedstawiające Jezusa Chrystusa, Matkę Bożą, świętych, zatrzymują chwile modlitwy, zadumy, rozmowy z Bogiem. Często tkwią w głębokich szufladach lub jako zakładki w modlitewnikach. Spoglądając na Świętą Rodzinę, polskie Madonny, czy na świętych patronów, przewijamy w palcach wypisane na odwrocie modlitwy.
Zbiór takich obrazków wyjąłem z rodzinnej szuflady. Jezus Chrystus nad Jordanem znalazł się na pamiątce obchodzonej w 1909 roku 50. rocznicy życia zakonnego matki Marii Stanisławy Sułkowskiej, przełożonej sióstr urszulanek w Krakowie. „Kielich zbawienia wezmę i imienia Pańskiego wzywać będę” – napisano na obrazku prymicyjnym ks. W. Majchera z 1921 roku. Skromny, czarno-biały obrazek z roku 1932 to pamiątka „od Matki Bożej z Jasnej Góry”.
Obrazek z błogosławieństwem
Nie wiem, z którego pochodzi roku. Po grafice sądząc, może to być początek XX stulecia – obrazek przedstawiający umęczone Serce Jezusa, „które ludzi tak bardzo umiłowało”. Na odwrocie Arcybractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa wypisało obietnice, które Jezus dał św. Małgorzacie Alacoque: „Czcicielom Boskiego Serca będą dane łaski, pokój w rodzinach, pocieszenie w strapieniu, bezpieczna ucieczka w godzinie śmierci, niezgłębione morze miłosierdzia za grzechy, gorliwość, a dalej doskonałość, błogosławieństwo dla domów, gdzie będzie obraz Najświętszego Serca”. I to, co tak gorliwie wypełniają dzieci po Pierwszej Komunii Świętej: „Tym wszystkim, którzy przez dziewięć pierwszych piątków miesiąca z rzędu przystępować będą do Stołu Pańskiego, wszechmocna miłość mego Serca da łaskę pokuty przy śmierci, tak iż nie zejdą z tego świata w niełasce mojej, ani bez Sakramentów św. i że to serce będzie im w ostatniej godzinie bezpiecznem schronieniem”.
To samo Arcybractwo podpisane jest pod pamiątką z „Błogosławieństwem Domu” z roku 1938. Nieczęsto dzisiaj spotykane w takiej wersji błaganie o opiekę i zmiłowanie nad domem i jego mieszkańcami: „Imię święte Jezusa, z dziewięciu chórami Aniołów, niech będzie z tym domem, dając mu swój pokój. Najświętsza Maria Panna niechaj go okrywa płaszczem macierzyństwa swojego. Święci Archaniołowie niechaj go strzegą. Święci Apostołowie niech raczą być szafarzami dostatków jego. Święci Ewangelistowie niechaj utwierdzają i umacniają go. Krzyż Chrystusa niech będzie dachem domu tego. Trzy gwoździe Chrystusa niech będą zaporą jego. Korona Chrystusa niech będzie tarczą jego”.
Odkurzone modlitwy
Z roku 1913 pochodzi obrazek-potwierdzenie członkostwa w Bractwie Pierwszej Dobrej Komunii Św. i Wytrwałości pod opieką bł. Imeldy, które „ma za cel uproszenie dla dzieci chrześcijańskich łaskę wytrwania”. Obowiązkiem członków Bractwa było, jak czytamy na obrazku, „poświęcać się dziełu Pierwszej Komunii św., czy to wyszukując dzieci stosownego wieku, które nie komunikują z powodu braku albo zaniedbania rodziców; czy to przygotowując je, czy starając się dla nich o odpowiednie ubranie, czy to czuwając nad niemi po Komunii św., aby wytrwały w dobrem mimo tylu niebezpieczeństw”.
Z lat 30. pochodzi niewielki, składany na trzy części, obrazek Rycerstwa Jezusowego, czyli Krucjaty Eucharystycznej. Wymieniono na nim praktyczne sposoby czci Przenajświętszego Sakramentu, m.in. wzorowe zachowanie w kościele, oddawanie czci Jezusowi ukrytemu w tabernakulum przy przechodzeniu obok kościoła, nawiedzanie Najświętszego Sakramentu, udział w adoracjach i nabożeństwach, przystępowanie do Komunii Świętej nie dla oka ludzkiego, ale dla Jezusa, dbałość o czystość duszy i ciała, uczęszczanie w dni powszednie na Msze święte. Codzienne ofiarowanie się „krzyżowcy” wyrażali w modlitwie: „Boskie Serce Pana Jezusa, ofiaruję Ci przez Serce Niepokalane Najświętszej Marji Panny wszystkie modlitwy, sprawy i krzyże dnia dzisiejszego, jako wynagrodzenie za wszystkie wykroczenia nasze. Łączę je z temi intencjami, w jakich Ty Sam na ołtarzach naszych się ofiarujesz. Mianowicie ofiaruję Ci je za Kościół św. za Ojca św. Piusa XI, za .............. i na intencje na dzień dzisiejszy wyznaczone”.
Każdy z nas takich obrazków może mieć więcej. Niektóre zachowują piękne, a dzisiaj zapominane obyczaje i modlitwy Kościoła.
To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.
Wojciech Hauser, pedagog, historyk, członek Towarzystwa Przyjaciół Bronowic