Świadectwo nadal aktualne

Kamieniem milowym w relacjach polsko-niemieckich stał się list biskupów polskich do niemieckich, przekazany pod koniec Soboru Watykańskiego II 18 listopada 1965 r. z przesłaniem: „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”.  Napisany w profetycznym duchu budowania ponad podziałami, otwierał dialog różnych osób oraz środowisk po obu stronach granicy. Jedną z jego  politycznych  konsekwencji było późniejsze uznanie przez władze RFN polskich granic zachodnich, co do dzisiaj jest fundamentem pokoju w Europie. 55 rocznicę tego bezprecedensowego aktu chrześcijańskiej wyobraźni przypomnieli we  wspólnym oświadczeniu współprzewodniczących Rady Fundacji Maksymiliana Kolbego, arcybiskupi Wiktor Skworc i Ludwiga Schick.

Historyczny akt wpisali we współczesną sytuację Europy targanej wieloma sporami i namiętnościami, potęgowanymi przez kryzys migracyjny i pandemię. Warto zauważyć, że warunkiem umożliwiającym proces pojednania polsko-niemieckiego było stanięcie w prawdzie przez Niemców i wzięcie na siebie odpowiedzialności za bezmiar zbrodni i krzywd popełnionych na Polakach w czasie II wojny światowej. Jednak w przeciwieństwie do Holocaustu wiedza o tym, jak wyglądała niemiecka okupacja w Polsce w RFN nadal nie jest powszechna. Nie stanowi, jak Holocaust, elementu obywatelskiego wychowania. Tę lukę może zapełnić inicjatywa niemieckiego federalnego parlamentu utworzenia polskiego miejsca pamięci w centrum Berlina. Procesy polityczne muszą być zakorzenione w przemianie sumień wielu ludzi. 

Przykładem takiego myślenia po stronie niemieckiej było  utworzenie w  październiku 1973 r. Maximilian-Kolbe-Werk (Dzieła im. Maksymiliana Kolbego) stowarzyszenie niosącego pomoc ofiarom gett i byłym więźniom niemieckich obozów koncentracyjnych. Od 2007 r. ta inicjatywa jest kontynuowana w ramach wspieranej przez episkopatu Polski i Niemiec Fundacji im. Maksymiliana Kolbego. Wykorzystując  wcześniejsze dokonania Fundacja stara się działać na rzecz pojednania w warunkach współczesnej Europu. Efektem było jej zaangażowanie w misję pojednania w krajach byłej Jugosławii, a zwłaszcza na terenie Bośni i Hercegowiny.

Szczególną formą aktywności Fundacji jest zaangażowanie  w działalność Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. Od lat gromadzi młodych ludzi różnych narodów przeżywających traumę dramatycznej przeszłości, uczy ich dialogu prowadzącego do przebaczania i pojednania. Jak piszą biskupi Skworc i Schick w aktualnej kondycji Europy i świata „nadal potrzeba świadectwa chrześcijańskiego pojednania”, stąd aktualność przesłania listu z 1965 r.