Model otwarty i przejrzysty

Kościół w Hiszpanii, niegdyś jeden z fundamentów cywilizacji chrześcijańskiej na naszym kontynencie, przechodzi radykalne przemiany. Katolicy w 46-milionowym kraju stanowią obecnie 66 proc. ludności, ale od kilku lat ich odsetek systematycznie spada. Rośnie natomiast liczba wspólnot muzułmańskich, a także osób, które określają się jako niewierzące. Fundamentem relacji Kościół–państwo są tam cztery układy ze Stolicą Apostolską, podpisane 3 stycznia 1979 r., które zastąpiły konkordat z 1953 r. Dotyczą zagadnień prawnych, nauczania i spraw kulturalnych, posługi religijnej w siłach zbrojnych i służby wojskowej duchownych oraz spraw gospodarczych. Zapisy tego nowego konkordatu stanowią, że „oświata, prowadzona w publicznych placówkach nauczania, będzie szanowała wartości etyki chrześcijańskiej” a środki przekazu przestrzegały „tych samych zasad”. Określone są także zasady finansowania duchowieństwa i religii katolickiej. Stabilizacja ta ma wielkie znaczenie, zarówno dla Kościoła, jak i państwa. W ostatnich latach, a szczególnie za obecnego rządu, nie brakuje ostrych antyklerykalnych wypowiedzi, z których część odnosi się właśnie do kwestii finansowych. O ich wyjaśnienie poprosiłem ks. dr. Sławomira Wiktorowicza ze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny, który od 15 lat pracuje w Hiszpanii. Obronił pracę doktorską na Papieskim Uniwersytecie Comillas w Madrycie i specjalizuje się w prawie kanonicznym, m.in. międzynarodowych regulacjach prawnych między Kościołem a państwem. Od kilku lat jest proboszczem i dziekanem w parafii pw. Świętej Rodziny w Torrejón de Ardoz pod Madrytem w diecezji Álcala de Henares, jednej z najstarszych w kraju (412 r.).