Wybór Polaka na papieża czwartym wydarzeniem ostatniego stulecia w historii Polski

Wśród największych niepowodzeń Polski w okresie ostatnich stu lat najczęściej wymieniano II wojnę światową i okupację niemiecką (14%). Na drugim miejscu pod względem częstości wymieniania znalazły się lata 1945–1989 (określane też jako PRL, rządy PZPR, okres komunizmu), o których mówiło 9% badanych.

Do najważniejszych wydarzeń wymienianych przez znaczącą grupę badanych należy zaliczyć wybór Karola Wojtyły na papieża, choć w roku 2018 mówiło o tym znacznie mniej osób niż w 2008 (15% wobec 21%).

Mniej osób niż przed dziesięcioma laty wśród trzech najważniejszych dla Polski wydarzeń minionego stulecia wymieniło powstanie „Solidarności”, Sierpień 1980 (spadek z 11% do 8%). Minimalnie zaś zwiększyła się grupa badanych wymieniających w tym kontekście przystąpienie Polski do NATO (wzrost z 4% do 5%).

Po 4% badanych wśród trzech najważniejszych dla Polski wydarzeń minionego stulecia wymieniało bitwę warszawską z 1920 roku ("Cud nad Wisłą") oraz ogólnie transformację ustrojową w Polsce po 1989 roku. Po 3% respondentów mówiło w tym kontekście o powstaniu warszawskim oraz o wydarzeniach z przełomowego roku 1989, czyli obradach Okrągłego Stołu, wyborach 4 czerwca i ogólnie o zwycięstwie „Solidarności” i odzyskaniu wolności.

Po 2% ankietowanych wśród trzech najważniejszych wydarzeń dla Polski z ostatnich stu lat wymieniło I wojnę światową, stan wojenny, katastrofę smoleńską (w tym śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego) oraz przejęcie władzy przez Prawo i Sprawiedliwość w wyniku wyborów w 2015 roku (wygranej PiS w wyborach parlamentarnych i Andrzeja Dudy w wyborach prezydenckich).

Postrzeganie wyboru Karola Wojtyły na papieża jako jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Polski ostatnich stu lat wiąże się przede wszystkim z wiekiem, przy czym pod względem częstości wymieniania istotnie różnią się badani mający co najmniej 35 lat, wśród których mówiło o tym wydarzeniu 18%, i młodsi, z których wspominało o nim jedynie 8%.

CBOS zadało też otwarte pytanie o największe sukcesy Polski w mijającym stuleciu. Najczęściej jako sukces naszego kraju w ostatnich stu latach badani wymieniali odzyskanie niepodległości w 1918 roku (25%). Niewiele mniej osób mówiło też w tym kontekście o wstąpieniu do Unii Europejskiej (24%). Na trzecim miejscu pod względem częstości wymieniania znalazło się obalenie komunizmu (15%), często z zaznaczeniem, iż był to proces bezkrwawy.

W pierwszej piątce pod względem częstości wymieniania wśród największych sukcesów Polski w ostatnim stuleciu znalazło się jeszcze wstąpienie do NATO i wybór Polaka na papieża (po 9%).

CBOS zapytało także respondentów, co zaliczyliby do największych niepowodzeń Polski w okresie ostatnich stu lat. Najczęściej wymieniano II wojnę światową i okupację niemiecką (14%). Na drugim miejscu pod względem częstości wymieniania znalazły się lata 1945–1989 (określane też jako PRL, rządy PZPR, okres komunizmu), o których mówiło 9% badanych.

Po 6% respondentów wymieniało natomiast przejęcie władzy w kraju przez Prawo i Sprawiedliwość w wyniku wyborów w 2015 roku oraz podporządkowanie Polski i uzależnienie od ZSRR. Dla 4% badanych jednym z największych niepowodzeń w ciągu ostatnich stu lat był stan wojenny.

Po 2% respondentów w kontekście największych niepowodzeń naszego kraju wymieniało prywatyzację (wyprzedaż majątku narodowego); złe rządy i niską jakość klasy politycznej; konflikty polityczne, kłótnie między politykami; złą politykę zagraniczną obecnego rządu (obniżenie prestiżu Polski na arenie międzynarodowej, konflikt z UE); niepowodzenia sportowe; katastrofę smoleńską (śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego) oraz rządy koalicji PO–PSL (w tym także wybór Bronisława Komorowskiego na prezydenta).

Badanie przeprowadzono w dniach 28 czerwca – 5 lipca 2018 roku na liczącej 952 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców.