Prezydent wypowiedział się na temat ustawy 447

Prezydent pytany w rozmowie z Telewizją Trwam, czy Polacy mają się czego obawiać w związku z przyjęciem przez USA tzw. ustawy 447 dotyczącej restytucji mienia ofiar Holokaustu, ocenił, że trudno przewidzieć, jakie będą jej dalsze implikacje.

Zaznaczył jednocześnie, że w Polsce obowiązują regulacje, na mocy których wszyscy polscy obywatele "są traktowani równo", zapewniając, że pod tym względem nic się nie zmieni.

"My nie pozwolimy na to, żeby jakaś jedna grupa ze względu na swoją przynależność etniczną była wśród polskich obywateli traktowana inaczej niż inne" - podkreślił. Zwrócił w tym kontekście uwagę, że istnieją drogi ubiegania się o odzyskanie mienia. Wskazał w tym kontekście, że od początku lat 90. na drodze sądowej swoich praw do własności skutecznie doszły "tysiące czy dziesiątki, czy setki tysięcy ludzi". "Tutaj problemu nie ma" - przekonywał.

Ustawa o sprawiedliwości dla ofiar, którym nie zadośćuczyniono (Justice for Uncompensated Survivors Today - JUST) została w zeszłym tygodniu podpisana przez prezydenta USA Donald Trump. Wcześniej jednogłośnie przyjęły ją obie izby amerykańskiego Kongresu. Ma ona charakter głównie symboliczny, jednak mimo to budzi zastrzeżenia m.in. prezesa Kongresu Polonii Amerykańskiej Franka Spuli i grupy działaczy polonijnych, którzy apelowali, aby członkowie Polonii poprzez naciski na reprezentujących ich kongresmenów starali się doprowadzić do odrzucenia ustawy. Akcja ta nie przyniosła spodziewanych rezultatów.

Na mocy ustawy - zarejestrowanej w dzienniku ustaw jako S.447 (ustawa Senatu nr 447) - sekretarz stanu USA będzie zobowiązany do przedstawienia w dorocznym raporcie o przestrzeganiu praw człowieka w poszczególnych państwach albo w dorocznym raporcie o wolności religijnej na świecie sprawozdania o realizacji ustaleń zawartych w Deklaracji Terezińskiej.

Deklaracja ta, przyjęta w 2009 roku przez 46 państw świata na zakończenie Praskiej Konferencji ds. Mienia Ery Holokaustu, jest niezobowiązującą listą podstawowych zasad mających przyspieszyć, ułatwić i uczynić przejrzystymi procedury restytucji dzieł sztuki oraz prywatnego i komunalnego mienia przejętego siłą, skradzionego lub oddanego pod presją w czasie Holokaustu.

Ustawa JUST nie przewiduje żadnych sankcji dla państw sygnatariuszy Deklaracji Terezińskiej, które nie spełniły swych obietnic dotyczących zwrotu mienia ofiar Holokaustu ich prawowitym właścicielom bądź ich spadkobiercom i dlatego ma głównie symboliczny, deklaratywny charakter.