Oświadczenie grupy roboczej ONZ ws. akcji "Zatrzymaj Aborcję" sprzeczne z prawem międzynarodowym

W odpowiedzi na toczącą się w Polsce debatę dotyczącą wprowadzenia ochrony życia od poczęcia dla osób z niepełnosprawnościami Grupa Robocza ONZ ds. przeciwdziałania dyskryminacji kobiet w prawie i praktyce funkcjonującej w ramach Rady Praw Człowieka, wydała w dniu 22 marca 2018 roku oświadczenie krytykujące inicjatywę obywatelską „Zatrzymaj Aborcję”.

Wydane oświadczenie budzi poważne prawne wątpliwości z tego względu, że stoi w całkowitej sprzeczności ze stanowiskiem Komitetu ds. Praw Osób Niepełnosprawnych, wydanym jesienią 2017r. gdzie jasno stwierdzono o niedopuszczalności przepisów, uchylających prawną ochronę życia od poczęcia osób z niepełnosprawnościami.

Niezależnie od tego, oświadczenie wspomnianej doradczej Grupy Roboczej wskazuje nieprawdziwie, że uchylenie eugenicznej przesłanki może spowodować zagrożenie dla życia kobiety. Na mocy obecnie obowiązującego prawa nie ma wątpliwości, że lekarz zawsze w pierwszej kolejności będzie ratował życie matki, jeżeli będzie ono zagrożone. Powyższe gwarantuje jednak nie tylko obecna ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży, ale przepisy ogólne kodeksu karnego. 

Oświadczenie Grupy Roboczej ONZ jest sprzeczne z obowiązującym prawem międzynarodowym z kilku powodów. Po pierwsze, przywoływane w oświadczeniu „prawa” takie jak autonomia, samostanowienie o swoim ciele, które są jedynie konstruktami myślowymi opartymi na daleko idących interpretacjach istniejących praw, gdzie jedynie wola jednostki jest rozstrzygająca o tym co stanowi a co nie stanowi prawa. Ponadto luźne interpretacje Grupy Doradczej ONZ przeciwstawiane są wyraźnie potwierdzonemu w wielu traktatach prawu do życia, które jasno stanowi, że „każda istota ludzka ma przyrodzone prawo do życia”. Dodatkowo w kontekście prawa do życia dzieci nienarodzonych Konwencja ONZ o prawach dziecka stanowi, że dziecko objęte jest ochroną prawną zarówno przed jak i po urodzeniu. Dzieckiem jest natomiast godnie z art. 1 Konwencji o prawach dziecka każda istota ludzka w wieku poniżej osiemnastu lat.

Czy w takim razie prawo do życia dziecka jeszcze nienarodzonego podlega uchyleniu ze względu na podejrzenie choroby lub niepełnosprawności? Odpowiedź jest jak najbardziej negatywna, co podkreślił sam Komitet ONZ ds. Praw Osób Niepełnosprawnych. Zaznaczył to wyraźnie w swoim ostatnim wystąpieniu do Komitetu Praw Człowieka ONZ na temat dyskusji nad prawem do życia, że „Przepisy, które wyraźnie dopuszczają aborcję z powodu upośledzenia, naruszają Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych (art. 4, 5, 8). Nawet jeśli stan zostanie uznany za śmiertelny, nadal decyzja zostaje podjęta na podstawie upośledzenia. Często nie można stwierdzić, czy upośledzenie ma charakter krytyczny. Doświadczenie pokazuje, że oceny dotyczące upośledzenia są często fałszywe. Nawet jeśli nie jest to fałsz, ocena utrwala stereotypy dotyczące niepełnosprawności jako niezgodnej z dobrym życiem.” W kontekście prawa do życia prawo międzynarodowe w art. 6 w zw. z art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, w art. 10 w zw. z art. 5 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz  w art. 6 w zw. z 2 ust. 1 Konwencji o prawach dziecka - wyraźnie stanowi, że nikt nie może być dyskryminowany z powodu jakiejkolwiek okoliczności, w tym z powodu niepełnosprawności.

Należy również zwrócić uwagę, że oświadczenie Grupy Roboczej ONZ jak również szereg stanowisk w nim przywoływanych takich jak dokumenty wydawane przez komitety i ekspertów ONZ (jak np. Komentarze ogólne, sprawozdania Specjalnych Sprawozdawców) nie jest prawnie wiążące i nie może stanowić prawa. Wynika to z istoty prawa międzynarodowego, gdzie prawem międzynarodowym jest tylko to na co zgodziły się umawiające państwa oraz tylko to co wynika ze zwykłego znaczenia, użytych w danym traktacie słów, zgodnie z przedmiotem i celem danego traktatu. Stanowiska i oświadczenia Grup Roboczych, Komitetów i Specjalnych Sprawozdawców nie stanowią sposobu wyrażania woli przez państwa strony danych traktatów. W każdym bowiem traktacie międzynarodowym przewidziane są specjalne procedury według których można zmienić prawa zawarte w traktatach. We wszystkich tych traktatach procedury takie przewidują zwołanie zgromadzenia wszystkich państw sygnatariuszy danego traktatu i wyrażenia przez nich swojej woli co do zmiany danego prawa.

Podsumowując oświadczenie Grupy Roboczej ONZ ds. przeciwdziałania dyskryminacji kobiet w prawie i praktyce z dnia 22 marca 2018, należy stwierdzić, że jest ono sprzeczne z obowiązującym prawem międzynarodowym a ponadto nie jest prawnie wiążące. Należy traktować je jedynie w kategoriach politycznych. Jest to przejaw wywierania nacisku politycznego na suwerenne władze Polski, które jednocześnie lekceważy głos 830 tys. polskich obywateli.

Również Komisarz Rady Europy ds. Praw Człowieka - Nils Muiznieks skrytykował inicjatywę polskich obywateli opowiadających się przeciw prenatalnej dyskryminacji osób niepełnosprawnych. Niestety z ust polityka, odpowiedzialnego za podnoszenie standardów ochrony praw człowieka w Europie, już nie pierwszy raz padają słowa sugerujące, że wykorzystuje on swój urząd do realizowania lewicowej ideologii, która bezwzględnie wyklucza i odmawia ochrony najsłabszym.