Szef MSWiA Mariusz Błaszczak poinformował w poniedziałek, że na jego wniosek rząd unieważnił przyjęty w 2012 r. dokument wyznaczający główne kierunku polityki migracyjnej Polski. Jak ocenił, nie uwzględniał on sytuacji kryzysu migracyjnego, jaki dotknął Europę.
Minister uczestniczył w posiedzeniu międzyresortowego zespołu ds. migracji, którego głównym zadaniem jest kształtowanie kierunków rozwoju polityki migracyjnej. W skład obradującego w poniedziałek w MSWiA gremium wchodzą przedstawiciele kilku resortów, Urzędu do Spraw Cudzoziemców oraz służb mundurowych i specjalnych.
W przyjętym przez rząd w połowie 2012 r. dokumencie "Polityka migracyjna Polski - stan obecny i postulowane działania" zaproponowano m.in. uproszczenie zasad pobytu i pracy w naszym kraju cudzoziemców, przeciwdziałanie nielegalnej imigracji, usprawnienie programów integracyjnych, większy nacisk na edukację dzieci migrantów oraz umożliwienie zalegalizowania pobytu cudzoziemcom przebywającym nielegalnie.
"Korzystamy z forum zespołu ze względu na sytuację, w jakiej znalazł się nasz kraj" - powiedział Błaszczak, cytowany w komunikacie MSWiA. "Na mój wniosek Rada Ministrów unieważniła dokument +Polityka migracyjna Polski+, ponieważ nie przystawał on do problemów, jakie stoją przed naszym krajem. Nie uwzględniał sytuacji kryzysu migracyjnego, jaki dotknął Europę – powiedział minister.
Szef MSWiA podkreślił, że istotne są dwa aspekty polityki migracyjnej – wpływ na rynek pracy i bezpieczeństwo obywateli.
Wiceszef MSWiA Jakub Skiba ocenił, że unieważniony przez rząd dokument "nie dawał możliwości reakcji na kryzys migracyjny oraz migrację ekonomiczną z Ukrainy". "Należy przystąpić na poważnie do prac nad nową strategią, nową wizją polityki migracyjnej, która podejmowałaby te wszystkie wyzwania, z którymi mamy do czynienia – powiedział Skiba.
"Przyjęcie perspektywy ekonomicznej jest cechą charakterystyczną obecnych czasów, nie oznacza jednak, że problematyka bezpieczeństwa może zostać zdjęta z agendy. Wręcz przeciwnie, jej rola rośnie. Dlatego musimy dążyć do dialogu, aby polityka migracyjna była wyrazem polityki rządu" - dodał wiceminister.
Skiba wymienił najważniejsze - jego zdaniem - aspekty jakie powinny być wzięte pod uwagę przy tworzeniu nowej polityki migracyjnej: "rozróżnianie uchodźców od migrantów ekonomicznych, sprzeciw wobec mechanizmu automatycznej relokacji oraz politykę wobec migrantów ekonomicznych z Ukrainy".
Jak podał resort potrzebne są konkretne działania, takie jak: "dokładne monitorowanie procesów migracyjnych, perspektywiczne myślenie o integracji lub asymilacji migrantów ekonomicznych oraz zapewnienie bezpieczeństwa od zagrożeń terrorystycznych.
Do zadań międzyresortowego zespołu ds. migracji należy m.in. inicjowanie kierunków zmian legislacyjnych w zakresie związanym z problematyką migracji, proponowanie kierunków działań w zakresie integracji cudzoziemców w Polsce, wymiana informacji oraz monitorowanie prac prowadzonych w UE w zakresie problematyki migracji.
W styczniu MSWiA przedstawiło projekt zmian w ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP. Nowe regulacje mają przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa granic i ułatwić wydalanie cudzoziemców, którzy nielegalnie przekroczyli granicę.
Nowela wprowadza tzw. tryb graniczny, który ma objąć osoby niemające dokumentów niezbędnych do przekroczenia granicy, składają wniosek o ochronę międzynarodową z innych powodów niż obawa przed prześladowaniem, składają kolejny wniosek o ochronę ze względu na nowe okoliczności lub stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa.
Tryb graniczny przewiduje rozpatrzenie sprawy - w terminie do 28 dni - bez obowiązku wpuszczenia cudzoziemca na terytorium Polski. Tryb graniczny ma nie być stosowany wobec dzieci pozbawionych opiekuna lub osób, których stan zdrowia nie pozwala na przebywanie w ośrodku dla cudzoziemców.
Drugim elementem noweli jest wprowadzenie listy krajów bezpiecznego pochodzenia oraz listy krajów trzecich. Wykaz ten będzie miał formę rozporządzenia premiera, a jego ostateczny kształt zależeć będzie m.in. od konsultacji z MSZ i służbami.
Kraje UE zmagają się z falą imigrantów, która wywołała w Europie najostrzejszy kryzys migracyjny od II wojny światowej. Tylko w 2015 r. przez Morze Śródziemne do Europy trafiło ponad 1 mln imigrantów i uchodźców z Afryki i Bliskiego Wschodu - głównie z Syrii, Afganistanu oraz Iraku. W 2016 r. liczba ta przekroczyła 360 tys. Od początku tego roku do Europy trafiło już prawie 20 tys. imigrantów i uchodźców - wynika z najnowszych danych Biura Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Uchodźców (UNHCR).
Kwestie dotyczące m.in. osiedlania się uchodźców w kraju bezpiecznym reguluje prawo międzynarodowe, w szczególności Konwencja Genewska z 1951 roku. Zgodnie z nią cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony własnego kraju.