"Uderzyli nas... w samo serce. Nie wiem, ile jest warte życie któregokolwiek z nas"

13.02.1978 roku odbyła się premiera filmu "Akcji pod Arsenałem" w reżyserii Jana Łomnickiego. Scenariusz napisał Jerzy Stefan Stawiński, żołnierz Września i uczestnik Powstania Warszawskiego.

Fabułę filmu umownie można podzielić na dwie części. Pierwsza ukazuje życie okupowanej Warszawy i sylwetki bohaterów akcji. Reżyser swoją uwagę skoncentrował przede wszystkim na trzech postaciach: Tadeuszu Zawadzkim "Zośce", Macieju Dawidowskim "Alku" i Janie Bytnarze "Rudym", walczących w Szarych Szeregach przeciwko niemieckim okupantom. Łomnicki starał się ukazać ich charaktery, marzenia i uczucia.

Część druga, paradokumentalna, rozpoczyna się od momentu aresztowania "Rudego". Reżyser z niezwykłą starannością przedstawił przygotowanie i przebieg akcji. Wiernie odtworzono wygląd warszawskich ulic w czasie okupacji.

Historia ukazana w filmie została opisana wcześniej w książkach Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na Szaniec" i Stanisława Broniewskiego "Akcja pod Arsenałem". 

"Alek" i "Zośka" 23 marca 1943 dowiadują się o aresztowaniu "Rudego" przez warszawskie Gestapo. Postanawiają odbić przyjaciela z rąk oprawców, którzy katują go w więzieniu na Pawiaku oraz w siedzibie Gestapo.

26 marca 1943 roku w Warszawie w rejonie Arsenału, na ulicach Długiej i Bielskiej, harcerze z grupy szturmowej Szarych Szeregów brawurowym atakiem odbili przewożonego z budynku gestapo na Pawiak Jana Bytnara "Rudego", a wraz z nim 25 innych więźniów. Skatowany w czasie śledztwa przez Niemców "Rudy" umiera w niedługim czasie na rękach swoich przyjaciół. Kilka dni później chłopak zostaje pomszczony. Od kul harcerzy z grup szturmowych giną jego oprawcy - Lange i Schulz.

W roli "Rudego" wystąpił Cezary Morawski, "Zośkę" zagrał Mirosław Konarowski, a "Alka" Ryszard Gajewski. W rolach harcerzy z Szarych Szeregów w większości wystąpili debiutanci.

Akcja pod Arsenałem
telewizjaKinoPolska