Polskie Noble, jak nazywane są nagrody, Fundacja przyznaje za szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe. Docenia zwłaszcza te, które wnoszą wielki wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju oraz zapewniają Polsce rozgłos w świecie nauki.
W obszarze nauk o życiu i o Ziemi nagrodzono prof. Tomasza Goslara z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Doceniono jego wkład w ustalenie chronologii zmian stężenia izotopu węgla C14 w atmosferze podczas ostatniego zlodowacenia. Jego dokonania mają duże znaczenie w dziedzinie współczesnych badań klimatycznych.
W dziedzinie nauk chemicznych i o materiałach laureatem został prof. Karol Grela z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie. Nagrodę otrzymał za opracowanie nowych katalizatorów reakcji metatezy olefin i ich zastosowanie w praktyce przemysłowej. Pozwoliło to na znalezienie wielu nowych katalizatorów, użytecznych m.in. w przemyśle – w produkcji nowych leków, nowych materiałów polimerowych czy opracowywaniu receptur nowych paliw.
Trzeci z laureatów, prof. Iwo Białynicki-Birula z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, otrzymał Nagrodę FNP w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich. Naukowca doceniono za fundamentalne prace dotyczące pola elektromagnetycznego, które doprowadziły do sformułowania zasady nieoznaczoności dla fotonu. "Wyniki jego badań dotyczących fal elektromagnetycznych, a zwłaszcza światła, mogą w przyszłości zostać zastosowane do budowy zaawansowanych urządzeń, wykorzystujących te fale np. laserów" – informuje FNP.
Z obszarze nauk humanistycznych i społecznych nagrodę otrzymał prof. Lech Szczucki z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Uhonorowano go za wyjaśnienie związków kulturowych Europy Środkowej i Zachodniej w monumentalnej edycji korespondencji Andrzeja Dudycza, XVI-wiecznego myśliciela, reformatora religijnego i dyplomaty.
Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej przyznawane są od 1992 r. Do tej pory otrzymały je 84 osoby. Wysokość nagrody - 200 tys. zł.
mk /naukawpolsce.pap.pl