Od poniedziałku do soboty w całym kraju obchodzony będzie Tydzień Mediacji. W siedzibach sądów, prokuratur oraz innych wyznaczonych miejscach dyżurować będą mediatorzy i prawnicy popularyzujący ten sposób rozwiązywania sporów.
Obchody związane są z przypadającym w czwartek - 16 października - Międzynarodowym Dniem Mediacji. Po raz drugi w naszym kraju święto mediacji zostało wydłużone na cały tydzień. Oficjalna inauguracja Tygodnia Mediacji odbędzie się w poniedziałek w resorcie sprawiedliwości z udziałem ministra Cezarego Grabarczyka.
Mediacja to pozasądowy proces dochodzenia do porozumienia w sytuacji konfliktu - przy udziale osoby trzeciej, neutralnej i bezstronnej - mediatora.
Tradycyjnie w akcję - jak co roku - włączą się m.in. sądy, prokuratury i organizacje pozarządowe skupiające mediatorów. Zorganizowane zostaną dyżury ekspertów i prawników. Informacje o wielu spośród planowanych dyżurów można znaleźć na stronach internetowych sądów i prokuratur; szczegółowe informacje o mediacjach znajdują się także na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Tradycja Międzynarodowego Dnia Mediacji istnieje na świecie od 2005 roku. W Polsce dzień ten w tym roku będzie oficjalnie obchodzony po raz siódmy. Święto przypadające w każdy trzeci czwartek października zainicjowane zostało przez Association for Conflict Resolution - Amerykańskie Stowarzyszenie Profesjonalistów w Rozwiązywaniu Konfliktów.
Mediacja jako forma polubownego rozwiązania konfliktu może być stosowana w każdym sporze, w którym skłócone strony wyrażają gotowość do dyskusji o dzielących je kwestiach z udziałem osoby trzeciej. Prawnicy wskazują, że ten sposób rozwiązywania konfliktów często usprawnia i skraca postępowania.
Przepisy dotyczące mediacji w sprawach cywilnych obowiązują w Polsce od końca 2005 r. Mediacja jest dobrowolna, jej podstawowym warunkiem jest zgoda obu stron konfliktu. Ugoda zawarta przed mediatorem ma, po jej zatwierdzeniu przez sąd, moc prawną ugody zawartej przed sądem. W polskim prawie istnieje też możliwość skorzystania z mediacji w sprawach rodzinnych, nieletnich i gospodarczych.
W polskim prawie karnym mediacje stosowane są od 1998 r. Kodeks postępowania karnego pozwala sądowi, a w postępowaniu przygotowawczym prokuratorom, na skierowanie - za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego - sprawy do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego.
Monitorowaniem funkcjonowania instytucji mediacji w polskim systemie prawnym oraz przygotowaniem zmian legislacyjnych zajmuje się od 2005 r. działająca przy ministrze sprawiedliwości Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów.
Aby spopularyzować tę formę rozwiązywania sporów, z okazji Tygodnia Mediacji w całym kraju odbędą się bezpłatne warsztaty oraz seminaria i konferencje naukowe poświęcone tematyce mediacji.
Na czwartek np. w gorzowskim sądzie okręgowym zaplanowano otwarte spotkanie z przedstawicielami tamtejszej prokuratury, a także mediatorami oraz koordynatorem ds. mediacji. W lubelskim sądzie okręgowym w czwartek odbędzie się konferencja: "Mediacje rówieśnicze sposobem na przezwyciężanie agresji w szkole". W Prokuraturze Okręgowej w Lublinie w przez cały tydzień dyżury będą pełnić prokuratorzy, którzy udzielą informacji o możliwościach i zasadach postępowania mediacyjnego. Podobne dyżury odbędą się w prokuraturach m.in. w Chełmie, Puławach, Włodawie. W Sądzie Okręgowym w Lublinie dyżurować będą natomiast mediatorzy Polskiego Centrum Mediacji.
Dyżury mediatorów odbywać się będą także w krakowskim sądzie okręgowym - od 13 do 17 października - w godz. od 10 do 13. W czwartek dyżury będą pełnione także w siedzibach krakowskich prokuratur. Także Prokuratura Rejonowa w Zakopanem zaprasza do skorzystania przez cały tydzień z dyżurów prokuratorskich, w ramach których udzielane będą informacje na temat mediacji w postępowaniu karnym.
Do dyżurów podczas Międzynarodowego Tygodnia Mediacji prokuratorów wyznaczyły również Prokuratura Okręgowa w Bydgoszczy i Prokuratura Rejonowa w Chełmnie. W Opolu codziennie od 13 do 17 października w godz. 16-18 będzie można skorzystać z dyżuru mediatora, który odbywać się będzie w sądzie okręgowym. Wyjątkiem będzie czwartek, gdy dyżur zaplanowano na godz. 10-12. Na ten dzień zaplanowano też spotkanie mediatorów połączone z warsztatami psychologicznymi.
Na Dolnym Śląsku dyżury w ramach Tygodnia Mediacji będą pełniły m.in. prokuratury rejonowe z okręgów wrocławskiego i świdnickiego. W Świętokrzyskiem mediatorzy oraz kuratorzy będą dyżurowali w siedzibach sądów rejonowych, a z ramienia Sądu Okręgowego w Kielcach - w centrum miasta w biurze przy ul. Sienkiewicza 5. W Starachowicach kontakt z mediatorami będzie możliwy także w miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej i w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Także w prokuraturach okręgu kieleckiego będą prowadzone dyżury, podczas których będzie można zapytać prokuratorów o postępowania mediacyjne w spraw karnych. Dyżur prokuratora zaplanowano także w Centrum Pomocy Rodzinie w Kielcach.
Dyżury mediatorów odbywać będą się przez cały tydzień w sądach okręgu szczecińskiego, w tym w tamtejszym sądzie okręgowym oraz sądach rejonowych w Gryficach, Szczecinie, Goleniowie, Gryfinie czy innych miejscach, np. ośrodku wychowawczym. Także w gdańskim sądzie okręgowym oraz działających w okręgu gdańskim sądach rejonowych będą udzielane porady mediatorów.
W piątek w Sądzie Okręgowym w Radomiu zorganizowane zostanie seminarium dotyczące mediacji w różnych typach postępowania, z udziałem m.in. sędziów i mediatora Polskiego Centrum Mediacji. Tego samego dnia w Katowicach odbędzie się konferencja otwierająca ogólnopolski projekt pilotażowy "Centra Arbitrażu i Mediacji". Wezmą w niej udział przedstawiciele biznesu oraz i nauki, zaś jej celem będzie upowszechniania idei mediacji i arbitrażu w biznesie. Kolejne inicjatywy projektu mają upowszechniać polubowne rozwiązywanie sporów między przedsiębiorcami.