Polaryzacja amerykańskiej polityki nigdy nie była tak wyraźna. Coraz bardziej wzdłuż ideologicznych linii podzieleni są nie tylko Republikanie i Demokraci w Kongresie, ale też zwykli wyborcy - wynika z opublikowanego w czwartek raportu Pew Research Center.
Ośrodek przeprowadził na potrzeby raportu telefoniczne wywiady z 10 tys. respondentów. Badanie wykazało, że liczba Amerykanów, którzy deklarują wyłącznie konserwatywne lub wyłącznie liberalne poglądy, zwiększyła się w ciągu dwóch ostatnich dekad dwukrotnie - do 21 proc.; poglądy polityczne bardziej niż w przeszłości zbiegają się z linią partii.
Jednocześnie tzw. centrum, gdzie plasują się osoby deklarujące w tym samym stopniu liberalne i konserwatywne poglądy, bardzo się skurczyło - z 49 proc. w 1994 roku do 39 proc. obecnie. Zarazem w obrębie partii coraz wyraźniejsza jest radykalizacja poglądów.
W rezultacie, jak analizują autorzy raportu, wyborcy Republikanów i Demokratów mają ze sobą coraz mniej wspólnego. Republikanie wyrażają poglądy coraz bardziej ideologicznie konserwatywne, a Demokraci są coraz bardziej liberalni, co odzwierciedla się m.in. w poglądach na kwestie społeczne, np. w stosunku do "małżeństw" homoseksualistów.
Polityczna polaryzacja przejawia się też rosnącą niechęcią wielu Republikanów i Demokratów wobec opozycyjnej partii. To nastawienie, choć nie jest ani nowe, ani nadzwyczajne, "jest obecnie głębsze i bardziej rozpowszechnione niż w przeszłości" - przekonują analitycy Pew.
Już w 1994 roku większość Republikanów miała nieprzychylne zdanie o Demokratach, ale tylko 17 proc. określało te uczucia jako "bardzo nieprzychylne". Podobnie, 16 proc. Demokratów miało wówczas "bardzo nieprzychylną" opinię o partii opozycyjnej. Od tego czasu te liczby wzrosły ponad dwukrotnie: 43 proc. Republikanów i 38 proc. Demokratów ma bardzo złe zdanie o politycznych adwersarzach.
Ponadto aż 27 proc. Demokratów wyraziło opinię, że polityka Republikanów stanowi zagrożenie dla dobra kraju. Ta liczba jest jeszcze wyższa wśród Republikanów - 36 proc. z nich uważa, że polityka Demokratów zagraża narodowi.
Zaobserwowane przez autorów raportu podziały przekładają się na życie codzienne. Prawie dwie trzecie (63 proc.) respondentów, którzy deklarują wyłącznie konserwatywne poglądy, i prawie połowa (49 proc.) tych, którzy deklarują wyłącznie liberalne poglądy, przyznała, że większość ich przyjaciół podziela ich przekonania polityczne.
Raport potwierdził też, że osoby o konserwatywnych poglądach wolą mieszkać na terenach wiejskich, a liberałowie - w miastach. Zdecydowanie więcej liberałów niż konserwatystów uważa, że to ważne, by wspólnota, w której żyją, była zróżnicowana rasowo i etnicznie (76 proc. wobec 20 proc.).
jdud /PAP