KE: Litwa może przyjąć euro w 2015 r.

Komisja Europejska opublikowała w środę raport konwergencji, który ocenia gotowość ośmiu krajów UE do przyjęcia wspólnej waluty: Litwy, Polski, Węgier, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Rumunii i Szwecji. KE oceniła, że Litwa się wyróżnia w tej grupie i teraz spełnia wszystkie kryteria konwergencji.

Kryteria konwergencji to stabilne ceny (inflacja nie wyższa niż o 1,5 pkt proc. od średniej z trzech krajów UE o najniższej inflacji); kryterium fiskalne (zakładające, że deficyt finansów publicznych nie może przekraczać 3 proc. PKB, a dług publiczny nie może być większy niż 60 proc. PKB); kryterium wysokości stopy procentowej (zakłada, że w ciągu roku przed badaniem, średnia nominalna długoterminowa stopa procentowa ma nie przekroczyć więcej niż o 2 pkt proc. stopy procentowej trzech państw członkowskich o najbardziej stabilnych cenach) oraz kryterium dotyczące wahania kursu waluty krajowej (+/- 15 proc. w stosunku do euro przez minimum dwa lata).

Ponieważ Litwa spełnia wszystkie kryteria, Komisja rekomenduje ministrom krajów UE, by zdecydowali, że Litwa może przyjąć euro od 1 stycznia 2015 r. Decyzja ta ma być podjęta po tym, gdy przywódcy państw i rządów krajów UE przedyskutują tę kwestię na szczycie UE 26-27 czerwca i gdy swoją opinię wyda Parlament Europejski.

"Gotowość Litwy do przyjęcia euro odzwierciedla jej długookresowe wsparcie ostrożnościowej polityki fiskalnej i reform gospodarczych" - oświadczył komisarz UE ds. gospodarczych i walutowych Olli Rehn. Dodał, że Litwa wykorzystała reformy, by zwiększyć dobrobyt kraju i jej PKB na mieszkańca wzrośnie z 35 proc. średniej unijnej w 1995 r. do 78 proc. w 2015 r. Litwa wraz z przyjęciem euro przystąpi do unii bankowej.

Żaden z pozostałych siedmiu krajów nie spełnia wszystkich kryteriów przyjęcia euro, dlatego ich sytuacja będzie oceniona ponownie za dwa lata - zaznaczyła KE.

Polska spełnia kryterium inflacyjne, wraz z Bułgarią, Czechami, Chorwacją, Węgrami i Szwecją. Nie spełnia natomiast kryterium deficytu budżetowego, bo wciąż objęta jest procedurą nadmiernego deficytu, choć KE zarekomendowała ostatnio zawieszenie tej procedury wobec Polski (ale nie zamknięcie). Innym krajem, który nie spełnia tego kryterium jest Chorwacja.

Komisja Europejska zaleciła w poniedziałek zawieszenie procedury nadmiernego deficytu wobec Polski. Według KE Polska podjęła skuteczne działania, by ograniczyć deficyt do wyznaczonego poziomu. Rekomendację Komisji muszą zatwierdzić jeszcze ministrowie finansów państw UE, co ma nastąpić 20 czerwca. Polska jest objęta procedurą nadmiernego deficytu od 2009 r.

Jeśli chodzi o dług publiczny, to KE oceniła w raporcie, że relacja polskiego długu do PKB "pozostaje poniżej, ale blisko 60 proc.".

Siedem krajów, w tym Polska, nie spełnia kryterium stabilności kursu walutowego. Wszystkie spełniają natomiast kryterium długoterminowych stóp procentowych. Ponadto tylko Chorwacja (poza Litwą) mają prawo krajowe dotyczące spraw monetarnych, które jest w pełni zgodne z unijną legislacją.