Unia – tajemnica pamięci

Chyba utwierdzę stereotyp krakusa, rozmiłowanego w jubileuszowej pompie, bo i tym razem nie mogę się oprzeć pokusie nawiązania do wielkiej rocznicy. 2 października mija bowiem równo 600 lat od odnowienia unii polsko--litewskiej w Horodle nad Bugiem. Niezwykły charakter tej unii określony został nie przez uroczyste potwierdzenie dokonanego już w 1385 roku w Krewie połączenia dwóch państw (formalnie włączenia Litwy do Korony Królestwa Polskiego), ale przez „adopcję” 47 rodów litewskich do herbów polskich panów i szlachty. To była unia społeczeństw, a w każdym razie początek unii ich elit – ograniczonej najpierw do elit katolickich, litewskich, od połowy XV wieku rozszerzanej także (choć, niestety, niekonsekwentnie) o rody ruskie, prawosławne. I ta unia przetrwała blisko cztery wieki.