Prawie wszystkie z 451 szympansów, które są własnością Amerykańskich Instytutów Zdrowia (NIH) będą wkrótce na stałe wycofane z badań medycznych - wynika z rekomendacji przyjętych przez radę NIH.
Z opublikowanego na stronie internetowej NIH oświadczenia wynika, że Amerykańskie Instytuty Zdrowia akceptują wcześniejsze zalecenia amerykańskiego Institute of Medicine (IOM) by w przyszłości nie finansować nowych badań naukowych z użyciem szympansów.
Przyjęty jednomyślnie przez NIH raport przewiduje, że w przyszłości tylko mała grupa do 50 szympansów może być zatrzymana na wypadek konieczności przeprowadzenia jakiegoś nowego badania. Wówczas jednak będzie to musiało zostać zaakceptowane przez niezależną komisję, w której skład wejdą przedstawiciele opinii publicznej.
Laboratoria będą musiały spełnić nowe surowe zasady przetrzymywania szympansów. Wprowadzono np. obowiązek trzymania szympansów w grupach liczących minimum siedem zwierząt, w odpowiednio dużych pomieszczeniach o wymiarach min. 90 metrów kwadratowych na jedno zwierzę, umożliwiających wspinanie się i wyjście na świeże powietrze przez cały rok.
"W końcu nasz federalny rząd zrozumiał, że szympansy nie mogą żyć w laboratoriach, tak jak człowiek nie jest w stanie żyć w budce telefonicznej" - powiedziała w oświadczeniu Justin Googman szefowa organizacji "People for the Ethical Treatment of Animals", która broni praw zwierząt.
Rekomendacje raportu, który ma być teraz poddany publicznym sześciotygodniowym przesłuchaniom, a następnie wdrożony najpóźniej w marcu, zakładają rezygnację z sześciu na dziewięć obecnie prowadzonych biomedycznych badań, w których w grę wchodzą czynniki immunologiczne i zakaźne.
W 2011 roku amerykański Institute of Medicine (IOM) opublikował raport dowodzący, że badań na szympansach w większości przypadków nie można już usprawiedliwiać. W odpowiedzi na ten raport znacznie ograniczono takie badania.
Z raportu IOM wynika, że jedynym celem, który obecnie może usprawiedliwić użycie szympansów w eksperymentach medycznych jest opracowanie szczepionki na zapalenie wątroby typu C, którego wirus atakuje tylko ludzi i szympansy. Część ekspertów uważa jednak, że postęp w tych badaniach również nie wymaga wykorzystywania w nich zwierząt.
Genom szympansa w niemal 99 proc. pokrywa się z ludzkim, co sprawia, że przez kilkadziesiąt lat gatunek ten był bardzo cenny dla naukowców, ale także wzbudzał kontrowersje natury etycznej.
Stany Zjednoczone i Gabon są obecnie jedynymi krajami, które wciąż legalnie prowadzą badania medyczne na szympansach. Unia Europejska zabroniła tego typu praktyk w 2010 roku.
Badania z udziałem szympansów w USA są jednak relatywnie rzadkie. Od 2011 roku NIH dofinansowały 94 tys. projektów badawczych, z czego tylko 53 były przeprowadzane na małpach.