„Poszukiwanie człowieka w człowieku – chrześcijańskie korzenie nadziei” – to tytuł IV Kongresu Kultury Chrześcijańskiej, który rozpoczyna się 27 września w Lublinie.
- Chcemy formułować pytania o człowieka z perspektywy chrześcijańskiej, to znaczy iść drogą wskazaną przez Jana Pawła II, który mówił, że człowieka nie można zrozumieć bez Chrystusa - zapowiada metropolita lubelski abp Stanisław Budzik, zapraszając do udziału w wydarzeniu. Kongres, który potrwa do 30 bm. rozpocznie się od wręczenia doktoratu honoris causa KUL przewodniczącemu Papieskiej Komisji Kultury kard. Gianfranco Ravasiemu.
Swój udział w Kongresie potwierdzili m.in. George Weigel, nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore, filozof i publicysta ks. Tomasz Halik, prof. Rocco Buttiglione, ks. prof. Janusz Mariański, ks. prof. Józef Niewiadomski - dziekan Wydziału Teologicznego w Innsbrucku oraz filozof prof. Zygmunt Bauman. Przyjedzie także kard. Gianfranco Ravasi, przewodniczący Papieskiego Rady Kultury, którzy otrzyma tytuł doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Do Lublina - "do udziału w najbardziej fascynującej akcji poszukiwania człowieka w człowieku" - zaprasza metropolita lubelski abp Stanisław Budzik. Jak wyjaśnia, ideę obecnej edycji Kongresu nakreślił w 2008 r. abp Józef Życiński. Nawiązując do śmierci Jana Pawła II, śp. metropolita lubelski postawił wówczas pytanie o dziedzictwo papieża. Stąd temat IV Kongresu – chrześcijańska antropologia, poszukiwanie człowieka w człowieku.
- Chcemy poszukiwać chrześcijańskich korzeni nadziei, odkrywać zamysł Twórcy, gdy czynił człowieka na swój obraz i podobieństwo – mówi abp Budzik. - Formułować pytania o człowieka z perspektywy chrześcijańskiej, to znaczy iść drogą wskazaną przez Jana Pawła II, który w pamiętnej homilii na pl. Zwycięstwa w Warszawie mówił, że człowieka nie można zrozumieć bez Chrystusa – przypomina metropolita lubelski.
"Jako chrześcijanie jesteśmy przekonani, że przywrócenie człowieka człowiekowi dokonuje się przez przywrócenie go Bogu. A przywrócenie człowieka Bogu skutkuje przywróceniem go jemu samemu" - wyjaśnia abp Budzik, wyrażając jednocześnie nadzieję, że obrady IV Kongresu, inspirowane antropologią wielkiego świadka nadziei, jakim był bł. Jan Paweł II, staną się twórczym wkładem w dyskusję o człowieku. - Jedynie perspektywa chrześcijańskiej nadziei pozwala w pełni na to pytanie odpowiedzieć i uzasadnić spojrzenie w przyszłość, wolne od lęku - dodaje.
Zdaniem ks. prof. Sławomira Nowosada, przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Kongresu, abp. Życińskiego nurtowała sprawa obecności Jana Pawła II we współczesnej kulturze. - Kiedy przygotowywaliśmy szczegółowy program doszliśmy do wniosku, że to co szczególnie papieża zajmowało w spotkaniach ze współczesnym światem i jego kulturą, to przekonanie, że człowiek zagubił siebie, nie rozumie swojego przeznaczenia, sensu swojego życia, skąd jest i ku czemu zmierza. To temat bardzo licznych wypowiedzi Jana Pawła II - uważa ks. prof. Nowosad.
- Chcielibyśmy więc przypomnieć i pokazać, co nam mówił przez te wszystkie lata swojego pontyfikatu, kiedy spotykał się ze współczesnym światem i jak to dzisiaj trwa lub – zastanowimy się i nad tym – może już nie trwa, bo zostało zapomniane? - powiedział w wywiadzie dla KAI.
W piątek 28 września abp Celestino Migliore wygłosi wykład nt. wkładu Jana Pawła II w rozumienie misji Kościoła w polityce europejskiej i światowej. Z kolei prof. Buttiglione przedstawi udział bł. Jana Pawła II i Kościoła katolickiego w debacie na temat praw człowieka. Natomiast w sobotę 29 września uczestnicy IV Kongresu Kultury wysłuchają wykładu prof. Zygmunta Baumana pt. „Postmodernistyczny obraz człowieka w społeczeństwa. Gdzie są źródła nadziei na lepszą przyszłość?”. Zaraz potem głos zabierze prof. George Weigel, który będzie mówił o „wizji chrześcijańskiej nadziei wobec neopogaństwa współczesnego świata”.
Na sobotni wieczór zaplanowano też debatę dwóch ambon pt. „Wiara i niewiara w życiu Polaków”, która tradycyjnie odbędzie się w kościele dominikanów na Starym Mieście w Lublinie.
W ostatnim dniu Kongresu, 30 września, organizatorzy zaplanowali wykłady ks. prof. Halika pt. „Czy Europa doznała dechrystianizacji? Perspektywy dialogu między chrześcijaństwem a neopogaństwem” oraz socjologa ks. prof. Janusza Mariańskiego, który przedstawi „Religijną mapę Europy i jej współczesną dynamikę”.
Oprócz wykładów w ramach Kongresu odbędzie się osiem paneli. „Fides et ratio. Nadzieje i trudności dialogu między wiarą i nauką”, „Chrześcijańska kultura a wyobraźnia miłosierdzia”, „Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Feminizm nowy, czyli jaki?”, „Człowiek drogą Kościoła. A co drogą człowieka?”, „Bestia czy partner dialogu z Bogiem? Dramatyczne podejście do prawdy o człowieku”, „Europa dwóch płuc. Chrześcijańska dusza kultury europejskiej”, „Chrześcijańskie przesłanie nadziei i jego medialny wymiar” – to tematy, na które będą dyskutować paneliści. Jeden z paneli będzie poświęcony inicjatorowi i pomysłodawcy Kongresów Kultury abp Józefowi Życińskiemu.
Tak jak dotychczas, Kongresowi będą towarzyszyć spektakle, koncerty muzyki klasycznej i wystawy. Impreza wpisuje się w kalendarz wydarzeń nie tylko Lublina, ale jest wydarzeniem w skali ogólnopolskiej – poinformował ks. Tomasz Adamczyk, sekretarz komitetu organizacyjnego.
Tradycyjnie będą odprawiane Msze św. za zmarłych twórców kultury. W tym roku Eucharystia zostanie odprawiona w intencji Inicjatora Kongresów Kultury Chrześcijańskiej abp Józefa Życińskiego. Oprawę muzyczną zapewni Chór Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego pod dyrekcją prof. Grzegorza Pecki.
Organizatorami IV Kongresu Kultury Chrześcijańskiej jest archidiecezja lubelska i Katolicki Uniwersytet Lubelski.
W komitecie honorowym Kongresu zasiadają: kard. Zenon Grocholewski - prefekt Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego, prymas Polski abp Józef Kowalczyk, abp Józef Michalik - metropolita przemyski, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, abp Stanisław Budzik - metropolita lubelski oraz Krzysztof Hetman - marszałek województwa lubelskiego, dr Krzysztof Żuk - prezydent Lublina i rektor KUL ks. prof. Antoni Dębiński.
Przewodniczącym komitetu organizacyjnego jest ks. prof. Sławomir Nowosad, jego zastępcą ks. prof. Andrzej Szostek, a sekretarzem ks. Tomasz Adamczyk.
Odbywające się co cztery lata Kongresy to jedno z najważniejszych dzieł abp. Józefa Życińskiego, który zmarł nagle w Rzymie w lutym 2010 r. Swój zamiar organizowania spotkania myśli chrześcijańskiej ze współczesną kulturą zapowiedział już podczas swojego ingresu do katedry lubelskiej w 1997 r. Pierwszy Kongres zorganizował w 2000 r. Tematami trzech dotychczasowych Kongresów były: „Sacrum i kultura: chrześcijańskie korzenie przyszłości” (w 2000 r.), „Chrześcijańskie inspiracje w budowaniu zjednoczonej Europy” (w 2004 r.) oraz „Godność, czy sukces? Kulturowe dylematy współczesności” (w r. 2008).
Strona internetowa Kongresu: kongres.lublin.pl