Setki mlilionów strat w armii

Jak poinformował PAP zastępca Prokuratora Okręgowego ds. Przestępczości Zorganizowanej w Poznaniu płk Mikołaj Przybył, do najważniejszych śledztw prowadzonych w br. przez wydział należą m.in. sprawy związane z nieprawidłowościami przy modernizacji okrętów oraz nieprawidłowościami przy naprawie sprzętu wojskowego, który trafiał do Afganistanu.

Na ponad 17 mln zł oszacowano straty, na jakie została narażona Marynarka Wojenna w wyniku nieprawidłowości przy realizacji projektu "Żeglarek". Zakończone w 2011 r. prawomocnym wyrokiem skazującym wobec Szefa Logistyki Marynarki Wojennej RP kontradmirała Zbigniewa P. postępowanie dotyczyło nieprawidłowości przy zawieraniu i realizacji umowy dotyczącej remontu i doposażenia trzech okrętów klasy "Orkan" Marynarki Wojennej RP.

"Naruszenie prawa polegało na udzieleniu zamówienia publicznego Stoczni Marynarki Wojennej, która nie była zdolna do wykonania zamówienia ze względów finansowych. W rezultacie Marynarka finansowała koszty kredytu komercyjnego zaciągniętego przez Stocznię Marynarki Wojennej" - powiedział PAP Mikołaj Przybył.

Prokuratorzy badają materiał dowodowy świadczący o możliwości popełnienia kolejnych przestępstw gospodarczych. Chodzi m.in. o kwestię nieprawidłowości przy zakupie systemów rakietowych mających stanowić wyposażenie okrętów.

"Sprzeczne z prawem działanie miało polegać na zawarciu niekorzystnych dla Marynarki Wojennej RP aneksów do umów, na mocy których przyjęto do wyposażenia systemy rakietowe starszego typu, mimo iż została podjęta przez MON decyzja o zakupie systemów rakietowych nowego typu. Spowodowało to dodatkowe koszty związane z ponowną modernizacją okrętów. Wstępne straty oszacowano na 8 mln zł" - powiedział Przybył.

Śledczy badają też sprawę nieprawidłowości finansowych przy zlecaniu i realizacji programu budowy korwet wielozadaniowych "Gawron". Śledztwo dotyczy zastosowania niewłaściwej procedury przetargowej i udzielenia zamówienia publicznego podmiotowi, który nie był zdolny do realizacji zamówienia.

"Stocznia Marynarki Wojennej, która podjęła się prac, nie posiadała przykładowo możliwości prawidłowego zabezpieczenia związanego z ochroną informacji niejawnych niezbędnych do wykonania zadania. Straty wynikające z konieczności wykonania dodatkowych prac przez inne, spełniające ten warunek podmioty, oszacowano wstępnie na 30 mln zł" - wyjaśnił prokurator.

Prokuratorzy wojskowi z Poznania wspólnie z Żandarmerią Wojskową i Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego rozbili zorganizowaną grupę przestępczą funkcjonującą w Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej, która popełniała przestępstwa wyłudzania środków finansowych przeznaczonych na inwestycje, zbudowała system zmów przetargowych i fałszowała dokumentację.

W sprawie zatrzymano do tej pory siedem osób, dwie tymczasowo aresztowano. Straty oszacowano na 6 mln zł.

Jak poinformował Przybył, w 2011 r. zakończono szereg spraw karnych związanych z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu Rejonowych Zarządów Infrastruktury. Oprócz sprawy RZI Zielona Góra, gdzie zapadło 13 prawomocnych wyroków skazujących, prokuratorzy wojskowi prowadzą śledztwa dotyczące RZI Szczecin i Gdynia, gdzie zarzuty, w tym korupcyjne, przedstawiono do tej pory pięciu osobom - byłym szefom RZI. Straty, jakie powstały na skutek przestępczych działań tych osób, szacowane są na 1 mln zł.

Według prokuratury, 2011 r. okazał się przełomowy dla śledztwa w sprawie zorganizowanej grupy przestępczej ustawiającej postępowania przetargowe na remonty pojazdów i inne urządzenia mechaniczne. Sprawa dotyczy m.in. sprzętu, który trafiał na misję do Afganistanu, a jego naprawę dokonano w sposób nieprawidłowy lub nie dokonano jej wcale. W tej sprawie prokuratorzy wojskowi przedstawili zarzuty 22 osobom. Wartość "ustawionych" zamówień publicznych to łącznie ponad 16 mln zł.

Inna sprawa dotyczy zorganizowanej grupy przestępczej, w skład której wchodzili żołnierze i przedstawiciele firm realizujących zamówienia dla Wojska Polskiego. Działalność grupy polegała na "ustawianiu" postępowań przetargowych, przekraczaniu uprawnień, poświadczaniu nieprawdy. Dochodziło też do zachowań korupcyjnych. Postępowanie dotyczy 12 osób podejrzanych, z których dwie były tymczasowo aresztowane.

"W tej sprawie zapadł prawomocny wyrok skazujący za przestępstwa udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i wyłudzeń popełnianych przez żołnierzy kooperujących z prywatną firmą. Wysokość strat, na jakie narażono Wojsko Polskie, to 16,5 mln zł za przetargi na systemy GPS i na radiostacje ratunkowe. Nadto śledczy biorą pod uwagę możliwość wystąpienia zagrożenia dla projektu Link 16, który - jako system ponadpaństwowy, w ramach struktur NATO - wart jest 70 mln euro" - powiedział Przybył.

Dodatkowo prokuratorzy wojskowi prowadzili w 2011 r. śledztwa gospodarcze dotyczące nieprawidłowości w realizacjach remontów zlecanych przez Wojskowy Zarząd Infrastruktury w Poznaniu, gdzie dochodziło do bezpodstawnego udzielania zamówień dodatkowych i wyłudzenia z budżetu Sił Zbrojnych kwoty 2 mln zł poprzez dodatkowe opłacenie prac, za które wcześniej wojsko uregulowało należności. W tej sprawie zarzuty przedstawiono 7 osobom.

Wszczęto też śledztwo związane z koniecznością wyjaśnienia nieprawidłowości przy udzielaniu i realizacji zamówień publicznych w 17 Terenowym Oddziale Lotniskowym w Gdańsku. Wartość zamówień publicznych realizowanych przez 17 TOL, których prawidłowość kwestionuje prokuratura wojskowa, wynosi kilkadziesiąt mln zł.

Wydział prowadzi też trzy wszczęte w 2011 r. śledztwa ws. funkcjonowania grup przestępczych popełniających przestępstwa przywłaszczenia mienia i kradzieży mienia wielkiej wartości, a także wyłudzania pieniędzy i oszustw popełnianych na szkodę Wojska Polskiego. Straty szacowane są łącznie na kilkaset mln zł. Prokuratura odmawia na razie bliższych informacji na temat tych śledztw.

Jak podkreślił Mikołaj Przybył, od 2007 r., czyli od czasu powstania Wydziału ds. Przestępczości Zorganizowanej Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Poznaniu, sądy wojskowe skazały, po wniesieniu aktu oskarżenia przez prokuratorów wojskowych w sprawach dotyczących przestępczości gospodarczej - 98 osób. Żaden z oskarżonych nie został uniewinniony.