Dwaj republikańscy kandydaci do nominacji prezydenckiej: Mitt Romney i John Huntsman, to mormoni, wyznawcy wiary zwanej oficjalnie Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (ang.LDS), ale przez wielu chrześcijan nieuznawanej za chrześcijańską.
Huntsman nie liczy się praktycznie w wyścigu do nominacji, ale Romney uchodzi za jednego z dwóch faworytów, obok Newta Gingricha; ma więc realną szansę zostać pierwszym mormońskim prezydentem USA. Jego wyznanie może być jednak przeszkodą. Według sondaży tylko 47 procent Amerykanów mówi, że religia Romney'a "zupełnie nie jest dla nich problemem".
Mitt Romney nie jest pierwszym Mormonem-kandydatem na prezydenta. Swoją kandydaturę zgłosił w 1843 r. sam twórca wyznania, Joseph Smith, uważany w LDS za proroka. W 1967 r. do rywalizacji o nominację w Partii Republikańskiej stanął ojciec Romney'a, gubernator Michigan, George Romney, ale odpadł z konkurencji.
W latach 40. XIX wieku Joseph Smith i jego współwyznawcy mieszkali w stanie Illinois, dokąd schronili się przed prześladowaniami na liberalnym dziś wschodnim wybrzeżu. Ambicje objęcia władzy w Ameryce przez Smitha dodatkowo rozsierdziły wrogów mormonizmu. Uważany przez współwyznawców za proroka Smith został uwięziony i zamordowany.
Smith założył nową religię, kiedy - jak twierdził - anioł Moroni objawił mu w 1823 r. w stanie Nowy Jork święte pismo nowej wiary, Księgę Mormonów. Mormoni uważają się za chrześcijan, głoszą boskość Chrystusa, ale ich doktryna różni się w wielu istotnych punktach od głównego nurtu chrystianizmu.
Mormonizm naucza, na przykład, że Jezus nie urodził się z niepokalanego poczęcia lecz był owocem normalnego seksualnego związku Marii z Bogiem Ojcem. Zgodnie z wierzeniami mormonów, aniołowie zbudowani są z materii tak samo jak ludzie i mają płeć, chociaż w odróżnieniu od ludzi są istotami nieśmiertelnymi. Kościół mormoński naucza też, że Chrystus i Szatan są obaj synami Boga, a więc braćmi. Mormoni praktykują poza tym chrzest zmarłych, dla ich wiecznego zbawienia.
Doktryna LDS zezwalała na wielożeństwo. Brigham Young, następca zamordowanego Smitha jako przywódca kościoła, miał ponad 50 żon i 57 dzieci. Poligamia była szczególnie silnym wyzwaniem w Ameryce, narażając mormonów na gniew członków innych Kościołów. Prześladowani, przenosili się stopniowo coraz bardziej na zachód, aż w końcu osiedli w Utah w Górach Skalistych. Poligamia została oficjalnie zniesiona w 1890 r. pod naciskiem władz federalnych. Nadal jednak fundamentaliści mormońscy ją praktykują w Utah i sąsiednich stanach.
LDS to jedna z najdynamiczniej szerzących się religii na świecie. Do Kościoła mormońskiego należy około 6 milionów ludzi w USA i ok. 8 milionów w innych krajach. Świątynie mormońskie wznoszą się na wszystkich kontynentach - owoc pracy ponad 50 000 misjonarzy.
Na czele Kościoła Mormońskiego stoi jego prezydent, któremu - jak wierzą wyznawcy - Bóg bezpośrednio objawia swoją wolę. Każdy członek Kościoła tradycyjnie przekazuje mu 10 procent swoich dochodów. Jest to jedno z głównych źródeł zamożności LDS, uważanego za jeden z najbogatszych Kościołów na świecie. Prowadzi on działalnośc gospodarczą nastawioną na zysk i bywa porównywany do wielkiej międzynarodowej korporacji. Tygodnik "Newsweek" oszacował jego majątek na 30 miliardów dolarów.
Z Waszyngtonu Tomasz Zalewski (PAP)