CBOS: Życie parafialne w oczach Polaków

Obraz aktywności podejmowanych w lokalnej parafii jest obecnie bogatszy niż w roku 1994 i – w większości wymiarów – uboższy niż w roku 2005. Chociaż aktualna oferta parafii przypomina tę sprzed trzech lat, w porównaniu z rokiem 2008 zdecydowanie przybyło ankietowanych twierdzących, że w ich parafii wydaje się gazetkę (od 2008 roku wzrost o 12 punktów), nieco więcej respondentów dostrzega także zaangażowanie parafii w organizowanie zajęć dla osób młodych (wzrost o 7 punktów), w pomoc najuboższym (wzrost o 6 punktów), aranżowanie imprez kulturalnych (wzrost o 6 punktów) oraz wyjazdów wakacyjnych dla dzieci i młodzieży (wzrost o 5 punktów).

Więcej ankietowanych twierdzi, iż lokalny Kościół inicjuje imprezy kulturalne – odsetek takich deklaracji jest obecnie nieco wyższy zarówno od tego sprzed trzech lat, jak i od notowanego w roku 2005 (wzrost o 5 punktów). Mimo niewielkiej poprawy względem roku 2008, w porównaniu z rokiem 2005 ubyło osób dostrzegających w swojej parafii działalność opiekuńczą, której beneficjentami są dzieci (spadek o 13 punktów wobec roku 2005) oraz adresowaną do osób starych, niedołężnych (spadek o 9 punktów).

Czynnikiem, który buduje zaufanie do działalności duchownych jest bez wątpienia przejrzystość finansowa Kościoła – podkreśla w analizie wyników badań CBOS. Dlatego zapytało respondentów o ich dostępność do parafialnych finansów oraz o panujące w ich parafii zwyczaje związane z ofiarami za posługi kościelne.

Więcej niż połowa badanych (55 proc.) przyznaje, że w ich lokalnej parafii wierni mają dostęp do informacji o sposobach rozdysponowania parafialnego budżetu, a około jednej trzeciej (35 proc.) deklaruje, że wie o źródłach jego wpływów. W ciągu ostatnich trzech lat nie zmieniła się istotnie liczba respondentów twierdzących, że parafianie są powiadamiani o wydatkach kościoła, natomiast zauważalnie (o 6 punktów) ubyło osób informowanych o jego dochodach.

Od 2008 roku przybyło (o 5–8 punktów) respondentów niezorientowanych w parafialnych zwyczajach dotyczących ofiar za różne posługi kościelne – obecnie na pytanie dotyczące tych spraw nie potrafi odpowiedzieć od dwóch do trzech piątych respondentów. Badani o wiele rzadziej przyznają natomiast, że w ich lokalnym kościele z takich okazji składa się na ofiarę dowolną sumę pieniędzy – opinię taką, w zależności od ceremonii, o którą są pytani, wyraża od 23 do 29 proc. ankietowanych, czyli o 9 – 10 punktów mniej niż przed trzema laty.

Jeśli wierzyć deklaracjom osób twierdzących, że w ich parafii obowiązuje bardziej bądź mniej oficjalny „cennik usług”, największych nakładów finansowych wymaga opłacenie uroczystości pogrzebowej (przeciętnie 792 zł, maksymalna wskazana kwota – 7000 zł) oraz ślubnej (przeciętnie 724 zł, maksymalna wskazana kwota – 3000 zł). Znacznie mniej kosztowna, wskazują badani, jest natomiast ceremonia chrztu dziecka (przeciętnie 224 zł, maksymalna wskazana kwota – 1000 zł).

Zdecydowanie najmniej przekazuje się parafii za zamawianą mszę świętą (przeciętnie 58 zł, maksymalna wskazana kwota – 500 zł). Średnia ofiara przekazywana z tej okazji jako jedyna jest jednocześnie porównywalna z tą z 2008 roku – w przypadku pozostałych uroczystości kwoty deklarowane przez badanych okazują się wyższe od notowanych przed trzema laty.