Europa od góry

Jest to coś kojarzącego się z nieograniczoną swobodą, doświadczeniem prawdziwej wolności. Nie wiem, czy ptaki widzą to inaczej i czy nie marzą raczej o tym, by szybko biegać i pływać, wiem jednak, że dla nas – ludzi – spojrzenie z wysoka oznacza jeszcze coś więcej. Jakąś formułę obiektywizacji, postrzegania w całości tego, co z bliska widzi się jedynie w kawałkach, jakiś rodzaj osiągnięcia pełni poznania. Zapewne dlatego o geniuszach mówimy, że w swoich dziedzinach są „wysokich lotów”.

W czasach, w których większość z nas zadowala się wzrokiem utkwionym w ziemię i dziobaniem ziarna z podłoża, warto wznieść się wyżej. To dlatego nasze tegoroczne zaproszenie do cyklu wakacyjnego „Europa od góry” (symbolicznie, oczywiście, bo chodzi o górskie szczyty i sanktuaria, które na nich powstały) jest w rzeczy samej zaproszeniem do wysokich lotów. Przypowieści traktujących o orłach i jastrzębiach wychowanych w kurnikach, pośród kur, a spoglądających z tęsknotą w niebo, nieświadomych, że wznoszący się w przestworza są faktycznie ich krewnymi, powstało bez liku. Być może dlatego właśnie, że jako ludzie od zawsze mamy skłonność do kurczowego trzymania się gruntu? Naszych kompleksów, obaw, wygodnego „przewróciło się – niech leży”? Strachu przed wysiłkiem, przekroczeniem siebie? To dość symptomatyczne, zwłaszcza w kontekście poznawania prawdy, nie zawsze wygodnej i nigdy niesprzyjającej łykaniu półprawd jak kurzego ziarna...

Cieszę się z doktoratu honoris causa przyznanego znanemu polskiemu profesorowi teologii. Ksiądz Jerzy Szymik, teolog i poeta, a przy tym wieloletni nasz felietonista (i nie tylko) został uhonorowany tym tytułem przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wypisz wymaluj przychodzi mi do głowy ta refleksja o kurach i orłach czy tam jakich innych sokołach – wiek, w którym tracimy powoli umiejętność odróżniania prawdy od fałszu, to już naprawdę ostatni moment, by zrozumieć zagrożenia. I posłuchać tych, którzy posiedli umiejętność wzniesienia się wyżej. Spojrzenia z wysoka. W swoim przemówieniu na tę okoliczność ksiądz Szymik mówi między innymi: „Jeśli ludzkość, życie człowieka i jego godność mają istnieć i trwać, Bóg nie może zniknąć z pola widzenia. I właśnie to jest naszym – chrześcijan katolików, naszej kultury i teologii – fundamentalnym i najpilniejszym zadaniem. Zachować świat w stanie wrażliwości na Boga. Uratować świat i bliźnich dla największej z ludzkich spraw: wiary. Zaś »Bóg może przyjść na powrót do ludzi tylko przez ludzi, którzy zostali dotknięci przez Boga«”.

No cóż... pozostaje mi nie tylko zachęcić Cię, drogi Czytelniku, do lektury tego wykładu. Również do wspięcia się wyżej, nie tylko za sprawą wakacyjnych podróży ponad Europą. „Od góry” można zauważyć, że potrzebuje ona duchowości jak przysłowiowa pustynia deszczu. Może jeszcze nie jest za późno, żeby znowu rozkwitła?