Co z biskupami bez papieskiego mandatu?

Wyjaśnienie sytuacji kanonicznej biskupów święconych bez zgody Ojca Świętego to główny cel opublikowanej na łamach niosącego jutrzejszą datę wydania „L’Osservatore Romano” deklaracji Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych

3. Przestępstwo określone w kan. 1382 KPK popełnia biskup, który konsekruje jak i konsekrowany duchowny. Ponadto, biorąc pod uwagę, że w obrzędzie święceń biskupich uczestniczy zazwyczaj więcej biskupów, ci którzy podejmują zadanie współkonsekrujących, to znaczy nakładają ręce i recytują modlitwę konsekracji podczas święceń (patrz Caeremoniale Episcoporum nn. 582 i 584), są współsprawcami przestępstwa i w związku z tym również podlegają sankcji karnej. Taka interpretacja znajduje potwierdzenie w tradycji Kościoła i jego najnowszej praktyce.

4. Jeśli natomiast chodzi o ukaranie przestępstwa, kara ekskomuniki przewidziana przez kanon 1382 KPK związana jest z ogólnymi wymaganiami prawa kanonicznego, ponieważ pociąga za sobą karę latae sententiae rzeczywiście i z całą pewnością. Jak wiadomo, oprócz ogólnych sankcji karnych ferendae sententiae, nałożonych przez uprawnioną władzę za pośrednictwem wyroku lub dekretu, wieńczących odpowiednie postępowanie w ustroju kanonicznym istnieją również tak zwane kary latae sententiae, które nie są zależne od zewnętrznego sędziego, który je nakłada, ale wyłączenie od popełnienia przestępstwa, za wyjątkiem tego co nakazano w kan. 1324 § 3. Ten ostatni zwalnia od określonej kary latae sententiae, jeśli zaistnieją okoliczności, które zgodnie z § 1 tego samego kanonu, choć nie wykluczają kary jako takiej, to jednak ją łagodzą. Kanon 1324 § 3, faktycznie stanowi, że sprawca nie zaciąga kary latae sententiae, jeśli zachodzi jedna z okoliczności wymienionych w kan. 1324 § 1. Dlatego każda osoba, w przypadku święceń biskupich bez mandatu papieskiego, jest rozpatrywana indywidualnie, według jej sytuacji osobistej w odniesieniu do zaciągnięcia kary ekskomuniki latae sententiae zarezerwowanej Stolicy Apostolskiej. Wspomniane okoliczności osobiste mogą być bardzo różne, a w niektórych przypadkach mogą stanowić okoliczności łagodzące przewidziane przez prawo. W związku z tym kanon 1324 § 1 KPK wskazuje, że poważne wzburzenie uczuciowe, nie ukończenie szesnastego rok życia, przymus ciężką bojaźnią chociażby tylko względnie, konieczność lub wielka niedogodność, poważna i niesłuszna prowokacja, czy niezawiniona niewiedza, iż do ustawy lub nakazu została dołączona kara są okolicznościami łagodzącymi, które wykluczają karę latae sententiae w sposób określony przez prawo. Niewiele z tych warunków można przypisać do przestępstwa konsekracji bez mandatu papieskiego. Istnieje jednak pewien zespół okoliczności łagodzących określonych w kan. 1324 § 1, 5° KPK, które jak wykazała historia można pogodzić z przestępstwami tego rodzaju: gdy osoba, która popełnia przestępstwo jako udzielający sakry lub ją przyjmujący jest „przymuszony ciężką bojaźnią, chociażby tylko względnie, albo z konieczności lub wielkiej niedogodności”. W konkretnym przypadku święceń biskupich bez mandatu papieskiego okoliczność łagodząca ciężkiej bojaźni czy wielkiej niedogodności (uwolnienia się od przemocy fizycznej), powinna zostać zweryfikowana w przypadku każdej osoby, która uczestniczy w obrzędzie: konsekrujących biskupów i duchownych przyjmujących konsekrację. Każdy z nich zna w swoim sercu stopień zaangażowania osobistego, a prawe sumienie wskaże każdemu czy zaciągnął karę latae sententiae.

« 1 2 3 »
TAGI: