Na znaczenie Eucharystii jako sakramentu jedności Kościoła wskazał Benedykt XVI w kazaniu podczas Mszy św. Wieczerzy Pańskiej 21 kwietnia w bazylice św. Jana na Lateranie. Przypomniał, że wspólnota eucharystyczna wymaga wiary, a ta z kolei wymaga miłości.
Podkreślił, że chodzi tu o jedność widzialną, aby stanowiła dla świata udowodnienie misji Jezusa przez Ojca. Takim sakramentem jedności jest Eucharystia, będąca jak najbardziej osobistym spotkaniem z Panem a mimo to nigdy nie będąca jednie aktem indywidualnej pobożności. Musimy ją sprawować wspólnie. W każdej wspólnocie w pełni obecny jest Pan, ale jest On jeden i ten sam we wszystkich wspólnotach. Z tego względu niezbędnym elementem modlitwy eucharystycznej są słowa: „...razem z naszym papieżem i naszym biskupem”, wyrażające rzeczywistość eucharystyczną. Ojciec Święty zaznaczył, iż wymieniając imię papieża i biskupa, wskazujemy na konkretny charakter jedności Kościoła. „W ten sposób jedność staje się widzialna, staje się znakiem dla świata i ustanawia dla nas konkretne kryterium jedności” - powiedział Benedykt XVI.
Przypomniał następnie dzieje Piotra, jego upadki i niedoskonałości, potrzebę nieustannej pokory i dostosowywania się do Bożych planów. „Każdy z nas musi wciąż na nowo uczyć się akceptowania Boga i Jezusa Chrystusa takim, jakim On jest, a nie takim, jakim chcielibyśmy Go mieć. Także nam trudno zaakceptować, że związał się z ograniczeniami swojego Kościoła i jego sług. My również nie chcemy przyjąć, że jest On w tym świecie pozbawiony mocy. Także my chowamy się za wymówkami, kiedy przynależność do Niego staje się dla nas zbyt kosztowna i niebezpieczna. Każdy z nas potrzebuje nawrócenia, które przyjmuje Jezusa w Jego bóstwie i człowieczeństwie. Potrzebujemy pokory ucznia, który pełni wolę Mistrza. W tej chwili chcemy Go prosić, aby spoglądał na nas tak, jak spoglądał na Piotra, w odpowiednim czasie, swym życzliwym spojrzeniem i aby nas nawrócił” - stwierdził papież.
Benedykt XVI podkreślił, iż Pan Jezus powierzył Piotrowi misję umacniania braci w wierze w Wieczerniku, a posługa jedności ma widzialne miejsce w celebracji eucharystycznej. „Drodzy przyjaciele, dla papieża jest wielką podporą świadomość, że w każdej liturgii eucharystycznej wszyscy modlą się za niego, że nasza modlitwa jednoczy się z modlitwą Pana Jezusa za Piotra. Tylko dzięki modlitwie Pana i Kościoła papież może wypełnić zadanie umacniania braci - pasienia owczarni Jezusa i stawania się gwarantem tej jedności, która staje się widocznym świadectwem misji Jezusa ze strony Ojca” - powiedział Ojciec Święty.
Swoją homilię zakończył krótką modlitwą: „Panie, Ty nas pragniesz, pragniesz mnie. Pragniesz dać nam samego siebie w Świętej Eucharystii, zjednoczyć się z nami. Wzbudź w nas, Panie, pragnienie Ciebie. Umocnij nas w jedności z Tobą i między nami. Obdarz swój Kościół jednością, aby świat uwierzył. Amen”.
W czasie liturgii Benedykt XVI umył nogi 12 kapłanom diecezji rzymskiej. Ofiary, zebrane podczas tej celebry, przekazano na potrzeby ofiar trzęsienia ziemi i tsunami, które niedawno nawiedziły Japonię.