Nauka to odkrywanie prawdy; tej prawdy potrzebujemy jak nigdy wcześniej w dobie wojen, szalejących ideologii, zniekształcających rzeczywistość człowieka, w dobie kłótni i wielu konfliktów - powiedział szef MEiN Przemysław Czarnek podczas inauguracji Światowego Kongresu Kopernikańskiego.
Minister edukacji i nauki wziął w niedzielę w Toruniu udział w inauguracji Światowego Kongresu Kopernikańskiego, organizowanego przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.
W swoim wystąpieniu przypomniał, że 550 lat temu, w jednej z kamienic Torunia, urodził się "najwybitniejszy polski naukowiec, człowiek wielu talentów, który rozwijał te talenty dla Polski, Europy i świata". "Mikołaj Kopernik to człowiek, który badał rzeczywistość na każdej jej płaszczyźnie. Fides et ratio (wiara i rozum - łac.), które tu wielokrotnie było przywoływane, jest tego najlepszym dowodem. On zgłębiał prawdę o Bogu, o człowieku, o świecie, łącząc całą rzeczywistość życia człowieka i całą rzeczywistość świata. Mikołaj Kopernik jest patronem polskiej i światowej nauki" - mówił.
Czarnek przypomniał, że przed dwoma laty spotkał się z rektorami Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. "Uzgodniliśmy, że rząd RP będzie finansował Światowy Kongres Kopernikański. Ta współpraca spowodowała, że dziś wszyscy tu jesteśmy i cieszymy się obecnością tak wybitnych osobistości z całego świata" - podkreślił.
Dodał, że rok temu prezydent Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt ustawy o Akademii Kopernikańskiej, która - zdaniem Czarnka - nie jest konkurencją dla jakiejkolwiek uczelni, ale jest "płaszczyzną debaty, wymiany doświadczeń i współpracy naukowców z całego świata". "Dzięki temu Światowy Kongres Kopernikański wydłuża się do trzech dni i dzięki temu przez te trzy dni będziemy gościć tu, w Toruniu, wybitnych naukowców, profesorów i noblistów z całego świata - z Kanady, Stanów Zjednoczonych, Francji, Włoch, Japonii i wielu innych krajów" - stwierdził.
Według szefa MEiN, nauka to odkrywanie prawdy. "Tej prawdy potrzebujemy być może jak nigdy wcześniej, w dobie wojen - tej dramatycznej wojny na Ukrainie, dosłownie kilkaset kilometrów stąd - w dobie szalejących ideologii, zniekształcających rzeczywistość człowieka, w dobie kłótni i wielu konfliktów. Życzę państwu, aby Światowy Kongres Kopernikański (...) był okazją do odkrywania na nowo i od nowa pełnej prawdy o Bogu, człowieku i świecie w każdym wymiarze rzeczywistości nas otaczającej" - zaznaczył.
List od prezydent RP Andrzeja Dudy odczytała szefowa jego kancelarii Grażyna Ignaczak-Bandych. Prezydent Duda zwrócił uwagę, że 550. rocznica urodzin Kopernika jest wyjątkową okazją do uhonorowania jednej z najważniejszych postaci w historii ludzkości. "Warto, aby ten, który +wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię+ był stale obecny w świadomości Polaków, jako człowiek, który swoją inwencją, odwagą i wytrwałą pracą osiągnął rzeczy wielkie" - napisał prezydent Duda.
Sferę nauki i szkolnictwa akademickiego uznał za taką, która winna cieszyć się szczególnym wsparciem państwa i ogółu obywateli.
"Wyrazem tej troski jest utworzenie Akademii Kopernikańskiej. Cieszę się, że moja inicjatywa ustawodawcza dotycząca jej powołania, przygotowana we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki, już wkrótce stanie się faktem. Realizując Narodowy Program Kopernikański, Akademia będzie inicjować i intensyfikować krajową oraz międzynarodową współpracę miedzy uczonymi na polu astronomii, matematyki i fizyki i innych nauk przyrodniczych, medycyny, ekonomii i zarządzania, nauk prawnych, filozofii i teologii" - wskazał Duda.
W jego ocenie, posłuży to podniesieniu poziomu naukowego prowadzonych badań. "Akademia Kopernikańska będzie służyć następnym pokoleniom i to jest wielkie zobowiązanie, które będą państwo nieśli. Życząc satysfakcji z udziału w dziele skierowania polskiej nauki na tory nowego, dynamicznego rozwoju, proszę wszystkich państwa o przyjęcie serdecznych pozdrowień" - zakończył prezydent RP.
Swój list do uczestników inauguracji ŚKK skierował także premier Mateusz Morawiecki. Odczytał go wojewoda kujawsko-pomorski Mikołaj Bogdanowicz.
"Mikołaj Kopernik był człowiekiem wielu talentów. (...) Chociaż w jego niezwykle pracowitym życiu astronomia nie była zajęciem jedynym, to właśnie osiągnięcia z nią związane rozsławiły jego imię, trwale zmieniając obowiązujący wówczas model wszechświata. (...) Stawiając Słońce w centrum systemu stawiał on jednocześnie Ziemię na równi z innymi planetami. Dziś trudno chyba w pełni wyobrazić sobie skalę i konsekwencje, rozmiary i zasięg rewolucji, jaką niosła za sobą ta zmiana paradygmatu" - napisał premier Morawiecki.
W ocenie szefa rządu, ta rewolucja otwierała jednocześnie drogę rozwoju nauki i filozofii, redefiniowała obowiązującą od stuleci przestrzeń mentalną, kładła podwaliny współczesnego świata.
Obrady kongresu uroczyście zainaugurowali rektorzy UMK, UJ i UWM, a także minister Czarnek, szefowa prezydenckiej kancelarii Ignaczak-Bandych oraz przedstawiciel Akademii Kopernikańskiej prof. Grzegorz Górski.
Akademia ukonstytuuje się podczas popołudniowej sesji obrad w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki w Toruniu. Kongres potrwa do 21 lutego.