Ostatnie takie "ł"

Wychowałem się na „Piątku z Pankracym”. Co tydzień czekałem, aż z telewizora popłynie charakterystyczne: „Już za chwileczkę, już za momencik…”. Do dziś przechowuję w domu kasetę z piosenkami o „Czterech łapach” i „Plackach-Pankrackach”. Dlatego twarz dobrotliwego, starszego pana z serialu „Klan” nieodłącznie kojarzy mi się z dzieciństwem.

Aktor przez przypadek?
Zygmunt Kęstowicz był bodaj ostatnim artystą polskich scen, który wymawiał tzw. aktorskie „ł”. To „ł” zdradzało także jego kresowe pochodzenie. Urodził się 24 stycznia 1921 roku w Szakach koło Kowna, w rodzinie zamożnego aptekarza. Po maturze dostał się na wydział prawa Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. Wybuch wojny nie pozwolił jednak na kontynuowanie edukacji.

Rodzice przygotowywali go do kariery dyplomaty. Chcieli nawet, by kształcił się w Szkole Dyplomacji w Paryżu. Jak zatem doszło do tego, że został aktorem? Miał o tym zdecydować przypadek. Na deskach Teatru Komedii w Wilnie wystawiano w 1940 roku przedstawienie „Królowa przedmieścia” z udziałem Hanki Ordonówny. Młody Zygmunt zgłosił się jako statysta, ale partner Ordonki zachorował. Kęstowiczowi zaproponowano rolę Stacha – i tak pozostał w wileńskim teatrze przez kolejnych pięć lat. Zaraz po wojnie występował w Białymstoku – to właśnie w tym mieście wysiadł wraz z żoną z pociągu repatriacyjnego jadącego z Wilna. Z tego samego pociągu wysiedli zresztą inni wileńscy artyści: Igor Śmiałowski, Hanka Bielicka czy Czesław Wołłejko.

Kęstowicz udzielał się później aktorsko także w Krakowie, aż w 1950 roku związał się ze scenami warszawskimi. Grał m.in. w Teatrze Polskim, Narodowym i Dramatycznym. Stworzył około dwustu kreacji teatralnych, grał w „Balladynie”, „Zemście”, „Moralności pani Dulskiej”, „Krakowiakach i Góralach”, „Damach i huzarach”. W 1953 roku zadebiutował przed kamerą w filmie „Pościg”, przez ponad 40 lat kreował też rolę Stefana Jabłońskiego w radiowym słuchowisku „W Jezioranach”. O swoich artystycznych wcieleniach opowiedział barwnym, pełnym anegdot językiem w książce „Na obrotowej scenie życia. Listy pana Z.K. do pani K.Z.”, opublikowanej w 2002 roku nakładem wydawnictwa Rytm.