Radio papieża

Panie inżynierze, Stolica Apostolska potrzebuje niezależnego systemu łączności, czy może go Pan stworzyć? O tym, jak naprawdę wyglądała rozmowa papieża Piusa XI z wynalazcą radia Guglielmo Marconim, kroniki milczą. Faktem jest, że w ciągu dwóch lat w Ogrodach Watykańskich powstała stacja radiowa. I funkcjonuje do dziś.

Papież prowadzi audycję
Jak udało się Panu ujarzmić te fale, których nikt nie widzi, nikt nie słyszy ani nie dotknie? – pytał Marconiego zadziwiony papież. Pius XI był pod wrażeniem możliwości, jakie daje radio. Pierwszą audycję poprowadził osobiście, odczytując po łacinie orędzie Quiarcano Dei. Konferansjerem był wynalazca radia. Wydarzenie to odnotowały gazety na całym świecie, a na placach i ulicach miast – jak pisze ówczesne „L’Osservatore Romano” – pod głośnikami zbierali się ludzie, by wysłuchać głosu papieża. Szybko okazało się, że radio dotarło na krańce ziemi i stało się narzędziem komunikacji z Kościołem powszechnym.

Generałem jezuitów, którym papież powierzył kierowanie radiem, był wówczas Polak o. Włodzimierz Ledóchowski. Wyznaczył on zespół ludzi odpowiedzialnych za rozwój radia. W ich gronie znalazł się o. Feliks Lasoń, który 24 listopada 1938 r. rozpoczął regularne transmisje w języku polskim. Utworzenie Sekcji Polskiej poprzedziła pierwsza bezpośrednia transmisja Radia Watykańskiego z uroczystości kanonizacyjnych bł. Andrzeja Boboli. Przeprowadzono ją z działającym już wówczas Polskim Radiem. „W pewnym momencie pielgrzymi polscy, których było 8000, zagrzmieli nagle pieśnią »Boże, coś Polskę…«. Nikt nie przewidział polskiej pieśni w tym momencie, nikt nie mógł przewidzieć takiej formy modlitwy polskich pielgrzymów w Rzymie” – wspomina prowadzący transmisję Jerzy Langman.

Wojna i inne wyzwania
W chwili wybuchu II wojny światowej radio nadaje już w 9 językach. Pomimo olbrzymich trudności politycznych i organizacyjnych kontynuuje bez przerwy swą misję głoszenia całemu światu słowa Kościoła, stanowiąc jedyny głos ponad stronami konfliktu. „Żydzi i Polacy zostają zamknięci w odizolowanych gettach, hermetycznie zamkniętych i niegodnych ludzkiego istnienia, w cynicznym zakazie najmniejszego choćby kultu religijnego” – informuje watykańska rozgłośnia. Ten głos Radia Watykańskiego Goebbels zamierzał uciszyć. W odpowiedzi Pius XII ustanowił Serwis Informacyjny. Między rokiem 1940 a 1946 rozgłośnia papieska pośpieszyła na pomoc rodzinom uchodźców i zaginionych lub internowanych żołnierzy, transmitując 1 240 000 apeli na łączną ilość 12 105 godzin transmisji radiowych. Wielkim wyzwaniem był Sobór Watykański II, a prawdziwym podniesieniem poprzeczki pielgrzymka Pawła VI do Ziemi Świętej. Zagraniczne podróże sprawiły, że radio wyszło poza Watykan, a za pontyfikatu Jana Pawła II stało się „radiem wędrownym”. W pielgrzymkach zawsze uczestniczył polski redaktor.