Instrukcja kryzysowa

Po nagłośnieniu przez media sprawy szczecińskiego księdza, oskarżanego o molestowanie nieletnich, pojawiły się liczne głosy, że Kościół nie potrafi poradzić sobie z takimi problemami i nie ma odpowiednich procedur i norm, pozwalających je rozwiązać. W rzeczywistości od kilku lat Kościół dysponuje bardzo szczegółowymi zasadami postępowania w przypadku oskarżeń o molestowanie seksualne nieletnich przez księży, a i wcześniej istniały odpowiednie reguły, których treść jest często błędnie przedstawiana.

To jest przestępstwo!
Kościół molestowanie nieletnich w swoim prawie uznaje za przestępstwo. W kanonie 1395 par. 2. obowiązującego dziś Kodeksu Prawa Kanonicznego czytamy: „Duchowny, który w inny sposób wykroczył przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu, jeśli jest to połączone z użyciem przymusu lub gróźb, albo publicznie lub z osobą małoletnią poniżej lat szesnastu, powinien być ukarany sprawiedliwymi karami, nie wyłączając w razie potrzeby wydalenia ze stanu duchownego”. Również w poprzedniej wersji kodeksu, pochodzącej z roku 1917, znajdujemy bardzo jednoznaczne sformułowanie, w myśl którego księża, którzy przyznają się do przestępstwa przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z nieletnimi poniżej 16. roku życia „muszą (…) zostać zawieszeni, ogłoszeni nikczemnymi”, a także pozbawieni sprawowanych urzędów i beneficjów (KPK 1917, kanon 2359, par. 2). Potwierdzeniem, że Kościół traktuje pedofilię jak przestępstwo są słowa Jana Pawła II skierowane w kwietniu 2002 roku do biskupów amerykańskich: „Nadużycia, które doprowadziły do tego kryzysu, są według wszelkich standardów złem i słusznie społeczeństwo traktuje je jako przestępstwo; są one ciężkim grzechem także w oczach Bożych”. Benedykt XVI w 2006 roku powiedział do biskupów z Irlandii, że przestępstwa pedofilii to „zbrodnie, które łamią serce”.

Bez żadnego „ale”
Ks. Raffaello Martinelli, który w połowie ubiegłego roku opublikował w agencji Zenith dossier zatytułowane „Pedofilia a kapłani”, uważa, że „Chociaż zawsze jest tak, że nawet jeden tylko ksiądz pedofil to o jednego za dużo, to jednak jest on księdzem, który nigdy nie powinien nim zostać i ma być ukarany surowo, bez żadnego »ale«”. Według ks. Martinellego, aby poznać zasady, jakimi Kościół kieruje się w przypadku dopuszczenia się przez księdza molestowania nieletniego, trzeba poznać dwa dokumenty. Jeden z nich to instrukcja „Crimen sollicitationis” (Występek namawiania do grzechu) z 16 marca 1962 roku, zatwierdzona przez Jana XXIII. Drugi to list „De delictis gravionibus” (O najpoważniejszych zbrodniach), podpisany 18 maja 2001 roku przez ówczesnego prefekta Kongregacji Nauki Wiary kard. Josepha Ratzingera.